Πηγή: Πριν
Δικηγόρος της οικογένειας του Ζακ Κωστόπουλου
Συνέντευξη στον Γιώργο Μουρμούρη
«Η δικογραφία επρόκειτο να κλείσει, πλην όμως εμφανίστηκε το βίντεο. Φοβάμαι και υποψιάζομαι ότι αυτή την τύχη έχουν πολλοί άνθρωποι, χαρακτηρισμένοι ως τοξικομανείς, περιθωριακοί ή οτιδήποτε άλλο, οι οποίοι βρίσκουν ανάλογο θάνατο χωρίς να διερευνώνται τα πραγματικά αίτια», δηλώνει στο Πριν η δικηγόρος της οικογένειας του Ζακ Κωστόπουλου, Άννυ Παπαρούσου.
Έχουν συμπληρωθεί πλέον τρεις εβδομάδες από την ημέρα του άγριου ξυλοδαρμού και θανάτου του Ζακ Κωστόπουλου στην οδό Γλάδστωνος. Ποια είναι η γενική εικόνα;
Η γενική εικόνα είναι ότι πρόκειται για μία τρομερά κρίσιμη κοινωνικά, δικαστικά και πολιτικά υπόθεση, η οποία στην εξέλιξή της όμως δεν έχει καμία συνδρομή από τη συνήθη αστυνομική προανακριτική διαδικασία. Είχαμε στην αρχή μία ήσσονος σημασίας δικογραφία για τον θάνατο στη Γλάδστωνος, με τον θανόντα να περιγράφεται ως ένας επίδοξος ληστής που μπήκε μέσα στο κατάστημα για να κλέψει, έπεσε στα τζάμια, τραυματίστηκε και πέθανε ατυχώς. Αυτό είναι το περιστατικό που καταγράφεται. Δεν περιγράφεται η κακοποίηση που υπέστη, ούτε η βιαιοπραγία. Μετά το σχηματισμό αυτής της δικογραφίας, την ίδια ημέρα, εμφανίζεται το βίντεο. Μετά το βίντεο, και με την κοινή γνώμη να έχει εξεγερθεί, καταζητείται ο καταστηματάρχης. Ωστόσο, αντί να καλυφθούν έστω και εκ των υστέρων τα κενά της δικογραφίας, εξακολουθούν να υφίστανται ως σήμερα.
Έχετε επανειλημμένα καταγγείλει κωλυσιεργία της αστυνομίας στην υπόθεση. Σε τι συνίσταται;
Δεν έγιναν τα συνήθη, δηλαδή ότι γίνεται όταν έχουμε να διαλευκάνουμε μία υπόθεση -όπως και αν έχει χαρακτηριστεί- που στο τέλος υπάρχει ένας θάνατος. Έπρεπε λοιπόν να έχει τηρηθεί η συνήθης διαδικασία, με πρώτο βήμα την ασφάλιση του χώρου προκειμένου να έρθουν οι αστυνομικοί των εγκληματολογικών εργαστηρίων της ΕΛΑΣ για να συλλέξουν τα πειστήρια με τον σωστό τρόπο. Έπρεπε να έχει συλλεχθεί το βιντεοληπτικό υλικό από τις κάμερες, να διαφυλαχθεί και να αναλυθεί προκειμένου να καταγραφούν τα περιστατικά. Έπρεπε να βρεθούν και να ταυτοποιηθούν οι μάρτυρες οι οποίοι είναι ορατοί στο βίντεο, κάτι που η αστυνομία μπορεί να κάνει, ωστόσο δεν το έχει πράξει μέχρι τώρα. Στη συνέχεια, ό,τι πειστήριο μπορούσε να υπάρξει καταστράφηκε διότι αμέσως μετά ο χώρος καθαρίστηκε, σαν να μην έγινε τίποτα. Η δικογραφία επρόκειτο να κλείσει, πλην όμως εμφανίστηκε το βίντεο.
Η αντιμετώπιση της σκηνής του εγκλήματος με αυτόν τον τρόπο θεωρείτε ότι οφείλεται σε κάποιου είδους «επαγγελματικό ατόπημα» των αστυνομικών ή υπήρχε κάποιος άλλος λόγος, έστω υφέρπων και υποσυνειδήτως;
Δε μπορώ να καταλήξω αυτή τη στιγμή σε κάποιο ασφαλές συμπέρασμα, όμως φοβάμαι και υποψιάζομαι ότι αυτή την τύχη έχουν πολλοί άνθρωποι, χαρακτηρισμένοι ως τοξικομανείς, περιθωριακοί ή οτιδήποτε άλλο, οι οποίοι βρίσκουν ανάλογο θάνατο χωρίς να διερευνώνται τα πραγματικά αίτια. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το «πρόβλημα» είναι ότι ο άνθρωπος είχε μια συγκεκριμένη κοινωνική απεύθυνση και ήταν γνωστός, καθώς και ότι κινητοποιήθηκε το περιβάλλον του και η οικογένειά του.
Πού αποσκοπεί η διαρροή της ΕΛΑΣ για τα περί εντοπισμού DNA του Ζακ Κωστόπουλου στο μαχαίρι;
Πρόκειται για μια πληροφορία που διακινήθηκε αυτόνομα, «βρέθηκε DNA στο μαχαίρι του Ζακ Κωστόπουλου». Αυτή η είδηση είναι από μόνη της ένα ψεύδος, σκοπεύει στην αλλοίωση της αλήθειας. Λες και έχουμε κατηγορούμενο τον νεκρό. Πρόκειται για μια «είδηση» που είναι ωραία ως τίτλος και κινητοποιεί τα στερεότυπα του φόβου αλλά και της άγνοιας. Γιατί κάποιος που βλέπει μόνο αυτόν τον τίτλο και δε γνωρίζει όλα τα άλλα περιστατικά, το συμπέρασμα που θα βγάλει είναι ότι «ορίστε, ήταν ένας ληστής». Σε αυτό αποσκοπεί αυτή η πληροφορία όταν μεταδίδεται με αυτόν τον τρόπο. Από την άλλη, επειδή ακριβώς η ΕΛ.ΑΣ λειτουργεί σαν να είναι κατηγορούμενος ο νεκρός, δεν έχει ληφθεί γενετικό υλικό από τους κατηγορούμενους.
Με τα έως τώρα δεδομένα, μπορούμε να κάνουμε κάποια βάσιμη υπόθεση για το τι ήταν αυτό που ώθησε τον Ζακ Κωστόπουλο στο κοσμηματοπωλείο;
Έχουμε κάποιες ενδείξεις. Υπάρχει μια μαρτυρία, ότι προηγουμένως εθεάθη να φωνάζει βοήθεια. Προφανώς ήταν υπό το κράτος κάποιας ταραχής. Δεν έχουν αποκαλυφθεί ειδικότερα περιστατικά που να μας περιγράφουν με σαφήνεια εκείνες τις στιγμές πριν να εισέλθει στο κατάστημα. Ενδεχομένως να ευσταθεί η περιγραφή ότι μπήκε για να προστατευθεί από κάτι ή από κάποιον, και σε κάθε περίπτωση σε καθεστώς ταραχής. Και αυτό δίνει και το μέτρο της πιθανής αντίδρασης που θα περίμενε κανείς να έχει ένας μέσος άνθρωπος απέναντι σε αυτό το περιστατικό.
Έχετε κάποια εκτίμηση γιατί δεν έχουν προσέλθει αυτόπτες μάρτυρες να καταθέσουν για το συμβάν, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις;
Ίσως οι ίδιοι σκέφτονται ή δέχονται συμβουλές να μη «μπλέξουν», να μην εμπλακούν δηλαδή στη δικαστική διαδικασία. Πολλοί όμως από τους αυτόπτες μάρτυρες είναι και εργαζόμενοι. Ενδεχομένως να προκύπτει κάποιος φόβος και από αυτή τη σχέση.
Η υπόθεση του Ζακ είναι δείγμα ενός προϊόντος εκφασισμού της ελληνικής κοινωνίας, όπως έχει υποστηριχθεί;
Είναι εκφασισμός, είναι όμως και μία δομική αγριότητα. Δε σημαίνει ότι όποιος ήταν μπροστά ήταν φασίστας, η αδράνεια όμως είναι φρικώδης. Από την άλλη, υπάρχει πάντα και ο φόβος, ότι δηλαδή όποιος ήθελε να επέμβει -και υπήρχαν τέτοιοι άνθρωποι- έπρεπε να τα βάλει με ένα εξοργισμένο πλήθος.
Υπάρχουν κυβερνητικές ευθύνες για τον τρόπο που εξακολουθεί να διαχειρίζεται η ΕΛΑΣ τέτοιες περιπτώσεις;
Εννοείται. Είναι ζήτημα πολιτικής ηγεσίας το τι θα γίνει με αυτό το φαινόμενο. Γιατί δεν έχουμε μονάχα την κακοποίηση που εντελώς παράνομα, αντισυνταγματικά, απάνθρωπα εκτυλίσσεται στην τελευταία φάση, κατά την οποίαν οι αστυνομικοί υποπίπτουν στο αδίκημα των βασανιστηρίων, το οποίο περιγράφεται στον ποινικό κώδικα και είναι κακούργημα. Έχουμε και μια άλλη διαδικασία που κινείται παράλληλα, την κάλυψή τους. Έχουμε τους τρεις συνδικαλιστικούς εκπροσώπους των αστυνομικών που βγήκαν συντονισμένα και υποστήριξαν την ίδια άποψη, ότι ασκήθηκε η νόμιμη και αναγκαία βία και «έτσι είναι και άμα σας αρέσει». Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια σαφής αυτονόμηση. Δεν μπορώ να δεχτώ ότι μπορεί να υπάρχει μία στοιχειωδώς δημοκρατική πολιτική ηγεσία η οποία δεν κινητοποιείται αμέσως για να ανακόψει αυτά τα φαινόμενα.
Το βασικό σύνθημα του κινήματος για την υπόθεση του Ζακ ως τώρα είναι το «καμία συγκάλυψη». Συμφωνείτε;
Απολύτως. Σε αυτή τη φάση το ζήτημα είναι αυτό, καμία συγκάλυψη και τιμωρία όλων των ενόχων.