Πηγή: TPP
του Θάνου Καμήλαλη
Το νομικό καθεστώς των μεταναστών εργατών γης, αλλά και η απουσία οποιασδήποτε βελτίωσης στη συνθήκες διαβίωσης και εργασίας τους βρέθηκαν στο επίκεντρο εκδήλωσης που οργάνωσε το Generation 2.0, οργάνωση που ασχολείται σταθερά τα τελευταία χρόνια με το τι συμβαίνει στη Μανωλάδα Ηλείας. Από το 2018, το Generation έχει ιδρύσει το Manolada Watch, ένα Παρατηρητήριο που πραγματοποιεί μηνιαίες επισκέψεις και εκδίδει τακτικές αναφορές για το πώς ζουν οι χιλιάδες μετανάστες – εργάτες σε μία περιοχή που πριν κάποια χρόνια συντελέστηκε ένα έγκλημα που προκάλεσε σάλο και οδήγησε στην ευρωπαϊκή καταδίκη της χώρας.
Ήταν το 2013, όταν επιστάτες πυροβόλησαν 35 μετανάστες εργάτες που ζήτησαν τα δεδουλευμένα τους, προκαλώντας σάλο και συγκεντρώνοντας πρόσκαιρα τα βλέμματα στα χωράφια της Ηλείας όπου παράγονται οι «ματωμένες φράουλες», όπως γραφόταν συχνά. Ακολούθησε μία μαύρη σελίδα για την ελληνική Δικαιοσύνη, με τις ποινές – χάδια στους εργοδότες, γεγονός που ώθησε το ευρωπαϊκό δικαστήριο να καταδικάσει την Ελλάδα για τους χειρισμούς της και να δικαιώσει τα θύματα. Mία προσπάθεια του ελληνικούς κράτους, το 2017, να ζητήσει επανεξέταση της υπόθεσης αποφεύχθηκε, μετά τη δημοσιότητα και τελικά η υπόθεση έκλεισε με την απονομή δικαιοσύνης στα θύματα. Μόνο σε αυτά όμως.
Τον Σεπτέμβριο του 2020, τρία χρόνια μετά την καταδίκη της Ελλάδας από το ΕΔΔΑ, η Επιτροπή των Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης αποφάσισε να τερματίσει την εποπτεία της χώρας, ως προς τη συμμόρφωσή της στην προστασία των δικαιωμάτων των εργατών γης. Το πρόβλημα είναι ότι όπως τονίζουν άνθρωποι που παρακολουθούν πολύ στενά το ζήτημα, οι συνθήκες εργασίας και διαβίωσης δεν βελτιώθηκαν καθόλου. Οι «ματωμένες φράουλες» και οι τίτλοι αποτροπιασμού ξεχάστηκαν, αλλά το συστημικό και διαχρονικό πρόβλημα παραμένει.
Aυτοσχέδιες παράγκες από νάιλον και καλάμια
«Τελευταία φορά, κατεβήκαμε στη Μανωλάδα την Παρασκευή. Όλα αυτά τα χρόνια, ακόμα και μετά το κλείσιμο της εποπτείας, δυστυχώς αυτό που βλέπουμε είναι ότι η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί ουσιαστικά» τόνισε στην εισήγησή της η Σωτηρία Χήρα, υπεύθυνη Συνηγορίας και Νομικής Συμβουλευτικής του Generation 2.0. Όπως ανέφερε, αυτήν την ώρα ο πληθυσμός των εργατών γης είναι περίπου 1.500 άτομα, ενώ τις περιόδους που οι ανάγκες στην παραγωγή είναι αυξημένες, ο αριθμός πολλαπλασιάζεται, φτάνοντας τους 7.000-8.000 και 10.000 στην ευρύτερη περιοχή.
«Η συντριπτική τους πλειοψηφία, πάνω από το 90% των ανθρώπων που διαμένει εκεί, δεν έχει χαρτιά, δηλαδή δεν έχει κάποιο καθεστώς νόμιμης διαμονής. Λίγοι από αυτούς έχουν καταφέρει να βγάλουν άδεια, κάποιοι για ανθρωπιστικούς λόγους και άλλη με βάση ρύθμιση του 2016 με το εργόσημο σε παράτυπους μετανάστες. Διαμένουν σε καταυλισμούς, δίπλα σε κατοικημένες περιοχές, με αυτοσχέδιες παράγκες από νάιλον και καλάμια. Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για συγκομιδή των απορριμάτων, δεν υπάρχει ύδρευση και μέριμνα για υγειονομική προστασία και συνθήκες υγιεινής. Την Παρασκευή στον καταυλισμό που επισκεπτόμαστε κάθε φορά, είδαμε τους εργάτες γης να βάζουν επιπλέον νάιλον για να προστατευθούν από τον χειμώνα και το κρύο που έρχονται».
Τα στοιχεία και οι εικόνες που μεταφέρει δεν είναι καινούρια Το Manolada Watch έχει δημοσιεύσει 16 αναφορές, «καταγράφοντας όσα βλέπουμε, στις αυτοψίες που κάνουμε και στις συνομιλίες μας με τους μετανάστες εργάτες και όταν χρειάζεται, με τις τοπικές αρχές». Σε κάθε καταγραφή, η εικόνα είναι η ίδια, με συγκλονιστικές εικόνες μέσα από τους καταυλισμούς και τα παραπήγματα.
Ως προς το ημερομίσθιο, η κ.Χήρα σημείωσε πως είναι στα 24 ευρώ, ενώ «όταν κατεβήκαμε άκουσα πληροφορίες ότι ανέβηκε στα 27 ευρώ». Διευκρινίζοντας ότι μεταφέρει συγκεχυμένες πληροφορίες, ανέφερε πως «υπάρχει μία άποψη που λέει οι παραγωγοί έχουν αυξήσει το μεροκάματο, γιατί φοβούνται ότι δεν θα έχουν εργατικά χέρια τους επόμενους μήνες, αλλά είδαμε και μία κινητικότητα από τη μεριά των μεταναστών εργατών γης, να διεκδικήσουν κάτι παραπάνω». Σχετικά με την πανδημία, τόνισε πως «δεν υπήρχε κάποια μέριμνα για προστασία και εμβολιασμό», προσθέτοντας πως το τελευταίο διάστημα φαίνεται να έχει ξεκινήσει μία μικρή προσπάθεια εμβολιασμού όσων μεταναστών εργατών το επιθυμούν. «Η τελευταία πληροφόρηση που έχουμε, είναι ότι ο δήμος έχει ξεκινήσει μία προσπάθεια να εμβολιαστούν όσοι μετανάστες το επιθυμούν. Κλιμάκιο της ΥΠΕ στις 14 Οκτωβρίου, έγιναν 86 εμβολιασμοί και θα συνεχιστεί αυτό το επόμενο διάστημα».
«Η υπόθεση της Μανωλάδας έκλεισε προς όφελος μόνο των εμπλεκομένων»
Είναι πλέον σαφές πως η υπόθεση της Μανωλάδας έκλεισε «προς όφελος μόνο των εμπλεκομένων», όπως σχολίασε ο δικηγόρος, Βασίλης Κερασιώτης. Πρόκειται, όπως είπε, για ένα ζήτημα που επανέρχεται «επανέρχεται διαρκώς, σαν φαύλος κύκλος, από το 2008 όταν βγήκαν τα πρώτα ρεπορτάζ και ήρθε η πρώτη παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη». Σύμφωνα με τον ίδιο, ενώ από τη φρίκη των πυροβολισμών κατά των 35 μεταναστών αναδείχθηκε ένα συστημικό και διαχρονικό πρόβλημα, τελικά για να φανεί ότι η Ελλάδα «συμμορφώθηκε», αρκούσε η παρέμβαση του Αρείου Πάγου, συγκεκριμένα της εισαγγελέα τότε, Ξένης Δημητρίου, που ζήτησε αναίρεση υπέρ του νόμου των αποφάσεων που οδήγησαν στην ευρωπαϊκή καταδίκη.
Ο δικηγόρος εξήγησε πως «τα πολύ σημαντικά ζητήματα που τέθηκαν όμως, όσον αφορά την πρόληψη και την τιμωρία των δραστών εμπορίας ανθρώπων, έχουν παραπεμφθεί στις καλένδες.
Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο εδώ
