«Κύριε υπουργέ Οικονομικών, ποιο το ακριβές υπόλοιπο ενός τραπεζικού λογαριασμού του ελληνικού κράτους». Μοιάζει μία πολύ απλή ερώτηση, στην οποία ο Ευκλείδης Τσακαλώτος θα έπρεπε (και όφειλε) να απαντήσει άμεσα και με άνεση, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για έναν λογαριασμό στην ΤτΕ, ο οποίος εδώ και δεκαετίες εμφανίζεται να έχει πλεόνασμα δισ. από εισφορές όλων των δανειοληπτών. Για δεύτερη φορά όμως, στη Βουλή, ο υπουργός Οικονομικών αρνήθηκε, υπεκφεύγοντας, να δώσει μια συγκεκριμένη απάντηση.
του Θάνου Καμήλαλη στο ThePressProject
Πρόκειται για την υπόθεση της εισφοράς του ν.128/1975, που καταβάλλει κάθε δανειολήπτης σε κάθε δόση που πληρώνει για δάνεια και πιστωτικές, και του μυστικού, εκτός κρατικού προϋπολογισμού, λογαριασμού του Δημοσίου που βρίσκεται στην Τράπεζα της Ελλάδος, θέμα που είχε αναδείξει το ThePressProject πριν από μερικές εβδομάδες. Έναν λογαριασμό που είχε δημιουργηθεί αρχικά, από τη δεκαετία του 60, για «την επιδότηση εξαγωγικών επιχειρήσεων», η χρήση του καταργήθηκε λόγω της εισόδου της Ελλάδας στην Ε.Ε (με απόφαση και του τότε Διοικητή της ΤτΕ) και για 24 χρόνια, από το 1991 μέχρι το 2015, εμφανιζόταν να είναι άχρηστος, καθώς η εισφορά έπρεπε να έχει καταργηθεί ενώ επίσης, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, στο διάστημα αυτό υπήρξαν έσοδα περίπου 9 δισ. ευρώ και «πληρωμές» (άγνωστο πού), 4,5 δισ.
Από το 2015, με μια υποπαράγραφο του τρίτου μνημονίου, ο λογαριασμός αυτός χρησιμοποιείται πλέον, με απόφαση του υπουργού Οικονομικών, για την επιδότηση θυμάτων από «τρομοκρατικές επιθέσεις» ή «φυσικές καταστροφές». Βάσει και πάλι των στοιχείων που έχει καταθέσει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, το 2015 και το 2016, οι συνολικές εισφορές των δανειοληπτών ανήλθαν περίπου, σε 436 εκατ. και 416 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Από αυτά, όπως πρόσθεσε ο υπουργός πριν από μερικούς μήνες στη Βουλή, δόθηκαν το 2015 60 εκατ. ευρώ και το 2016 110 εκατ. ευρώ, σε πληγέντες από φυσικές καταστροφές. Κάτι που σημαίνει ότι, μόνο μέσα σε δύο χρόνια, δημιουργήθηκε μία «καβάτζα», όπως χαρακτηρίστηκε από τον υπουργό, 700 εκατομμυρίων στα ταμεία του κράτους, χωρίς μάλιστα να υπολογιστούν οι εισφορές για το 2017.
Έχουμε λοιπόν το εξής περίεργο: Το υπουργείο Οικονομικών έχει καταθέσει σαφή στοιχεία για τις εισφορές και τις πληρωμές της περιόδου 1991-2015 (τα έγγραφα βρίσκονται στο προηγούμενο ρεπορτάζ του TPP). Έχει επίσης επιβεβαιώσει ότι όντως, το 2015, ο λογαριασμός άλλαξε χρήση και από τότε μαζεύτηκαν επιπλέον 700 εκατ. ευρώ σε δύο χρόνια. Θεωρητικά, το ερώτημα «πόσα χρήματα έχει ο συγκεκριμένος λογαριασμός» θα έπρεπε να είναι εξαιρετικά απλό. Υπήρχε απόθεμα άνω των 4 δισ., μπήκαν ακόμα 700 εκατ. μετά το 2015, άρα μιλάμε για ένα πλεόνασμα σχεδόν 5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ο Τσακαλώτος κλήθηκε να κάνει το αυτονόητο, να δώσει δηλαδή απλά έναν αριθμό, που θα συνάδει βεβαίως με τα προηγούμενα στοιχεία του υπουργείου του. Δεν το έκανε, για δεύτερη φορά, γεγονός που εντείνει ακόμα περισσότερο τα ερωτήματα.
Στα τέλη Μαρτίου, ο βουλευτής της Ένωσης Κεντρώων, Γιάννης Σαρίδης, ρώτησε τον υπουργό Οικονομικών: «Ποιο το ακριβές υπόλοιπο του λογαριασμού της εισφοράς του ν.128/1975». Είναι εντυπωσιακή η προσπάθεια του υπουργού Οικονομικών να αποφύγει να δώσει συγκεκριμένη απάντηση. Στην πρωτολογία του, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος απαντά:
«Πρέπει να σας πω ότι δεν υπάρχει τίποτα παράνομο. Είναι ένας μεγάλος λογαριασμός, που όπως λέτε και στην ερώτησή σας, είναι στην Τράπεζα της Ελλάδας. Κάτω από αυτόν τον μεγάλο λογαριασμό υπάρχουν διάφοροι λογαριασμοί, μέσα στους οποίους είναι ο λογαριασμός που συζητάμε.»
Στη δευτερολογία του, μετά την έντονη διαμαρτυρία του βουλευτή, ο υπουργός Οικονομικών επιμένει ότι:
«Ακριβώς επειδή είναι ένας λογαριασμός που είναι μέσα σε έναν μεγαλύτερο, είναι δύσκολο αυτό που ζητάτε να σας το δώσω με αριθμούς. Δεν είναι δηλαδή ένας λογαριασμός από μόνος του. Είναι ένας υπολογαριασμός στον μεγάλο λογαριασμό που μπαίνουν μέσα τα χρήματα που θα πάρουμε από τον ESM, που μπαίνουν μέσα τα χρήματα που μαζεύουμε από τις εξόδους στις αγορές. Αυτό είναι. Αν δεν το καταλάβατε, αυτή είναι η απάντησή μου.»
Η δικαιολογία ότι πρόκειται για «υπολογαριασμό», μέσα σε έναν μεγαλύτερο, επομένως «είναι δύσκολο αυτό που ζητάτε να σας το δώσω με αριθμούς», μοιάζει να στερείται σοβαρότητας. Άλλωστε, το ΥΠΟΙΚ εμφανίζεται να γνωρίζει με ακρίβεια πόσα χρήματα μπαίνουν και πόσα βγαίνουν κάθε χρόνο, από το 1991 μέχρι το 2016. Επομένως, είναι παράλογο και κατά πάσα πιθανότητα ψευδές, το ότι «είναι δύσκολο» να δοθεί ένα ακριβές ποσό.
Κι αν θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι όντως το ζήτημα είναι δύσκολο και ο υπουργός «δεν ξέρει», πριν από λίγες μέρες, στη νέα ερώτηση του Σαρίδη για το ακριβές ποσό του λογαριασμού, ο Τσακαλώτος, κατά παράβαση των στοιχειωδών κανόνων της Βουλής, που υποχρεώνουν τον κάθε υπουργό να απαντάει στους βουλευτές, αρνήθηκε ξανά να απαντήσει, υποστηρίζοντας ότι η ερώτηση «έχει ήδη απαντηθεί».
Φυσικά, από την στιγμή που ο υπουργός αρνείται, επανειλημμένα πλέον, να δώσει ένα ακριβές ποσό που βρίσκεται σε έναν λογαριασμό του κράτους, από χρήματα των δανειοληπτών, τίποτα δεν έχει απαντηθεί, ενώ προκαλεί έκπληξη η συμπεριφορά του Τσακαλώτου, που επιχειρεί, με νέες υπεκφυγές, να κλείσει το θέμα. Μάλιστα, ακόμα και το επιχείρημα ότι «ο υπουργός έχει απαντήσει ήδη σε μία γραπτή και δύο επίκαιρες ερωτήσεις», είναι ψευδές. Για να δικαιολογηθεί, ο Τσακαλώτος αναφέρει, εκτός της προηγούμενης ερώτησης για το ακριβές υπόλοιπο, τις δύο άλλες, που αφορούσαν μεν το ζήτημα της εισφοράς και του μυστικού λογαριασμού, αλλά διαφορετικές πτυχές της υπόθεσης (τις εισφορές – πληρωμές και το ποσό που συγκεντρώθηκε το 2015-2016).
Ουσιαστικά, ο υπουργός πλέον υποστηρίζει ότι «σας έχω πει ήδη αρκετά για το θέμα, δεν χρειάζεται να πω άλλα». Είναι όμως επιτακτική η ανάγκη να πει περισσότερα, αντί να κρύβεται. Συν τοις άλλοις, πρόκειται για ένα ζήτημα δημοκρατίας. Τα χρήματα καταβάλλονται από όλους τους δανειολήπτες και τους κατόχους πιστωτικών καρτών και παρά το ότι το ποσό που αντιστοιχεί στον καθένα είναι μικρό, το άθροισμα θα έπρεπε θεωρητικά να είναι μερικά δισ. Μιλάμε επίσης, για τους ίδιους φορολογούμενους που η πλειοψηφία εξ αυτών πασχίζει, ή ακόμα και αδυνατεί αυτήν την περίοδο να εξυπηρετήσει τα δάνειά της. Που απειλούνται με πλειστηριασμούς, κατασχέσεις και παραμένουν χωρίς τη στοιχειώδη κρατική στήριξη, όπως θα μπορούσε να είναι η δωρεάν νομική βοήθεια. Σε μια περίοδο μάλιστα που οι τράπεζες πωλούν κόκκινα δάνεια σε κερδοσκοπικά funds, αντί πινακίου φακής. Είναι χρέος του υπουργού να ενημερώσει τη Βουλή και τους έλληνες πολίτες, πού ακριβώς καταλήγουν τα χρήματά τους, για ποιο σκοπό χρησιμοποιήθηκαν και γιατί, επί 24 χρόνια, κατέβαλλαν χρήματα ενώ η χρήση του λογαριασμού είχε καταργηθεί.
Η αλήθεια πάντως είναι ότι δεν υπάρχει εύκολη απάντηση για τον υπουργό Οικονομικών, γιατί, λόγω του ότι αρχικά εμφανιζόταν πρόθυμος να δώσει συγκεκριμένα στοιχεία, κάθε του πιθανή απάντηση πλέον δημιουργεί ακόμα περισσότερα ερωτήματα, καθώς θα πρέπει να συνάδει με όσα προηγουμένως είχε αποκαλύψει. Ας δούμε τα πιθανά σενάρια. Αν ο Τσακαλώτος βγει και αποκαλύψει ότι υπάρχουν περίπου 4,5 δισ. σε έναν λογαριασμό της ΤτΕ εκτός κρατικού προϋπολογισμού, το ζήτημα είναι τεράστιο. «Γιατί δεν χρησιμοποιούνται» ή «για τι πρόκειται να χρησιμοποιηθούν» είναι τα άμεσα ερωτήματα. Αν, από την άλλη, το ποσό είναι μικρότερο, «αν λείπει έστω κι ένα ευρώ», όπως ανέφεραν πηγές του TPP, κάπου, κάπως, κάποτε, έχουν γίνει πράξεις με οσμή σκανδάλου. Κι όλα αυτά, χωρίς να αναφερθούμε καθόλου στο άλλο μείζον ερώτημα, που έχει να κάνει με το πού πήγαιναν τα λεφτά την περίοδο 1991-2015, όταν εμφανίζονται πληρωμές 4,5 δισ., εκτός κρατικού προϋπολογισμού, ενώ ο σκοπός του λογαριασμού είχε καταργηθεί, αλλά και τη νομιμότητα ή μη της συγκεκριμένης εισφοράς.
Πριν από αυτά όμως, θα πρέπει ο υπουργός Οικονομικών να κάνει το καθήκον του και να ενημερώσει τη Βουλή, τους πολίτες, τους δανειολήπτες, πόσα χρήματα υπάρχουν συνολικά στον συγκεκριμένο λογαριασμό. Μια σύντομη απάντηση, με έναν αριθμό. Θα έπρεπε να είναι πολύ απλό, σωστά;
