ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Αρχικά, για να μην πλανάται η εντύπωση ότι οι ρατσιστικές και απάνθρωπες πολιτικές ιδέες της ανερχόμενης ακροδεξιάς διαθέτουν λαϊκή νομιμοποίηση, πρέπει να διευκρινιστεί ότι για να κερδίσει τις εκλογές ο Μπολσονάρο που αν κι είχε διατελέσει μέχρι και επίδοξος πραξικοπηματίας όσο υπηρετούσε στους αλεξιπτωτιστές και θιασώτης της βραζιλιάνικης χούντας (1964-1985) μια χαρά στρογγυλοκάθισε στα κοινοβουλευτικά έδρανα επί 27 ολόκληρα χρόνια, χρειάστηκε ένα πρωτοφανές συνταγματικό πραξικόπημα για να καθαιρεθεί η λαοπρόβλητη πρόεδρος Ντίλμα Ρουσέφ. Απαιτήθηκε επίσης η σκανδαλώδης φυλάκιση του Λούλα, με χαλκευμένες κατηγορίες, συνοδευόμενη φυσικά από στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων, ώστε να βγει εκτός παιχνιδιού. Η βραζιλιάνικη δικαιοσύνη μάλιστα τον καταδίκασε σε 12ετή κάθειρξη όταν όλες μα όλες οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι ο πρώην συνδικαλιστής, παρά τη συντηρητικοποίησή του, κέρδιζε με άνεση τις εκλογές. Έτσι, η δικαιοσύνη στη χώρα της σάλσας μετατράπηκε σε περιφερόμενο καρνάβαλο μόνο και μόνο για να διευκολύνει την επικράτηση του Μπολσονάρο. Δες αναλυτικότερα εδώ κι εδώ

Επίσης, προς διάψευση των μύθων για τη συγγενική σχέση της δημοκρατίας με τον οικονομικό νεοφιλελευθερισμό να αναφέρουμε ότι ο Μπολσονάρο μαζί με τους 4-5 στρατιωτικούς που θα υπουργοποιήσει, σηματοδοτώντας την επιβολή μιας δικτατορίας με πολιτικά, θα εκχωρήσει τις υπεραρμοδιότητες που θα προκύψουν από την ενοποίηση τριών οικονομικών υπουργείων σε έναν υπερ-νεοφιλελεύθερο απόφοιτο της Σχολής του (μαντέψτε…) Σικάγου! Στο δρόμο του δικτάτορα της Χιλής, Αουγκούστο Πινοτσέτ, που πρώτος έδωσε  τα κλειδιά της οικονομικής πολιτικής στη Σχολή του Σικάγου, ο Μπολσονάρο αποδεικνύοντας τους δεσμούς αίματος άκρας δεξιάς και ακραίου νεοφιλελευθερισμού (που ομνύει κατά τ’ άλλα στην ελευθερία του ατόμου) θα δώσει το υπερ-υπουργείο Οικονομικών στον Πάουλο Γκουέντες που μέχρι στιγμή έχει υποσχεθεί: μείωση του δημόσιου χρέους κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες, γενναίες ιδιωτικοποιήσεις, μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, κ.α. 

Ωστόσο, πολύ περισσότερους ανθρώπους θα επηρεάσουν οι αλλαγές που θα σηματοδοτήσει η εξωτερική πολιτική του Μπολσονάρο. Εξαιρετικής σημασίας για παράδειγμα ήταν η δήλωσή του από τη Φλόριδα των ΗΠΑ, όπου μίλησε στην πολυπληθή βραζιλιάνικη διασπορά, ότι: «αν εκλεγώ μπορείτε να είστε σίγουροι ότι ο Τραμπ θα έχει ένα μεγάλο σύμμαχο στο νότιο ημισφαίριο». Με μια θεατρική μάλιστα κίνηση που ξεχείλιζε από συμβολισμούς ο Μπολσονάρο γύρισε και χαιρέτησε την αμερικανική σημαία! Η στροφή προς τις ΗΠΑ του νέου προέδρου της Βραζιλίας έχει τεράστια σημασία αν λάβουμε υπόψη μας όχι μόνο ότι είναι η μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής, αντιπροσωπεύοντας το 40% του πληθυσμού και ένα ανάλογο ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά και τις εργώδεις προσπάθειες των προηγούμενων δεκαετιών να εξασφαλισθεί η ανεξαρτησία από τις ΗΠΑ σε κάθε επίπεδο: πολιτικό, οικονομικό, ιδεολογικό, κλπ. Ο Μπολσονάρο θα μετατρέψει τη Βραζιλία σε Μπανανία του Τραμπ.

Από τη Βραζιλία πιθανότατα θα ξεκινήσει η προσπάθεια ανάσχεσης της κινέζικης επιρροής στη Λατινική Αμερική. Χαρακτηριστική είναι η δήλωσή του πώς «η Κίνα δεν αγοράζει στη Βραζιλία, αλλά αγοράζει τη Βραζιλία», με την οποία αποδοκίμαζε την οικονομική διείσδυση του ασιατικού γίγαντα. Το πρόβλημα επομένως για τον βραζιλιάνο πρόεδρο δεν είναι αν ξεπουλιέται η Βραζιλία, αλλά σε ποιόν ξεπουλιέται. Σοβαρότατες αντιδράσεις εκ μέρους του Πεκίνου είχε προκαλέσει η επίσκεψη του Μπολσονάρο στην Ταϊβάν, που έμπρακτα ακύρωνε την πολιτική της «Μίας Κίνας» την οποία αταλάντευτα ακολουθούσε η Βραζιλία από τη δεκαετία του ‘70. Άμεσο αποτέλεσμα της ρήξης με την Κίνα θα είναι κι ο αποχαιρετισμός στις BRICS, στην άτυπη συμμαχία Βραζιλίας, Ρωσίας, Ινδίας, Κίνας και Νότιας Αφρικής, που φιλοδοξούσε να αμφισβητήσει την αμερικανική πρωτοκαθεδρία. Αν η Βραζιλία ακολουθήσει τα βήματα της Κολομβίας και γίνει η δεύτερη χώρα μέλος του ΝΑΤΟ στη Λατινική Αμερική αποκλείεται να δεχτεί να συμμαχήσει με τη Μόσχα και το Πεκίνο στον ανταγωνισμό τους με την Ουάσιγκτον.

Διεθνή αποσταθεροποίηση επίσης θα σηματοδοτήσει και η υλοποίηση της υπόσχεσης του Μπολσονάρο για μεταφορά της βραζιλιάνικης πρεσβείας από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ.


Πλήγματα, πιθανότατα συντριπτικά λόγω του οικονομικού μεγέθους της Βραζιλίας που είναι η όγδοη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, θα δεχθούν κι όλες οι προσπάθειες οικονομικής ενοποίησης της Λατινικής Αμερικής, που είχαν ωστόσο εδώ και χρόνια ατονήσει, όπως η Mercosur, στην οποία πλήρως συμμετέχουν η Αργεντινή, η Παραγουάη κι η Ουρουγουάη. Δεδομένου ότι το μπολιβαριανό όραμα για ενοποίηση της λατινοαμερικανικής ηπείρου είχε ανέκαθεν λαϊκό, αριστερό πρόσημο ο Μπολσονάρο ακόμη κι αν δεν αποχωρήσει θα την υπονομεύσει. Προοπτική που μεταφράζεται σε βεβαιότητα αν λάβουμε υπόψη μας τις εξαγγελίες του για επιβολή προστατευτικών δασμών στο διεθνές εμπόριο, κατ’ αντιγραφή των μέτρων του Τραμπ.

Ωστόσο, όπως εύστοχα έγραψε το αμερικανικό περιοδικό Foreign Affairs, «η Βενεζουέλα πιθανότατα θα νιώσει τα πιο άμεσα κι έντονα σοκ από το σεισμό στην εξωτερική πολιτική της Βραζιλίας». Ήδη από το 2016 όταν ανατράπηκε η λαοπρόβλητη Ντίλμα Ρουσέφ οι σχέσεις συνεργασίας με τις κυβερνήσεις του Τσάβες και του Μαδούρο διακόπηκαν βίαια. Ο πραξικοπηματίας Μισέλ Τεμέρ, που έχει ήδη πεταχτεί στον κάδο πολιτικής ανακύκλωσης, συμμετείχε ενεργά στην Ομάδα της Λίμας, μια άτυπη ομάδα φιλοαμερικανικών καθεστώτων που εργάστηκε συστηματικά για να υπονομεύσει και να ανατρέψει την εκλεγμένη κυβέρνηση της Βενεζουέλας. Το ερώτημα είναι μέχρι που θα φτάσει από την 1η Ιανουαρίου 2019 ο Μπολσονάρο όταν θα εγκατασταθεί στο προεδρικό μέγαρο. Οι διαβεβαιώσεις που έδωσε πώς η Βραζιλία δεν πρόκειται να πάρει μέρος σε στρατιωτική εισβολή στη Βενεζουέλα στο πλάι των ΗΠΑ πιθανότατα να αποδειχθούν προπέτασμα καπνού…

Πηγή: Εφημερίδα Νέα Σελίδα