Οι απλές κλίνες που «βαφτίζονται» ΜΕΘ και η πραγματικότητα

Η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας απαρτίζεται από ένα σύνολο υλικοτεχνικών υποδομών (όχι μόνο μόνιτορ και αναπνευστήρες), που λειτουργούν σε χώρο με συγκεκριμένες προδιαγραφές ασφαλείας, από εξειδικευμένο και επαρκές προσωπικό, με στόχο τη συνεχή – αδιάκοπη παρακολούθηση του ασθενούς και την άμεση θεραπευτική παρέμβαση όταν είναι απαραίτητο.

Ο χώρος της ΜΕΘ, εκτός από συγκεκριμένες προδιαγραφές κλιματισμού, εξαερισμού κ.λπ., οφείλει να είναι επαρκής (περίπου 14 τ.μ. ανά κλίνη) και εργονομικά σχεδιασμένος, προκειμένου να τοποθετείται σωστά όλος ο απαραίτητος εξοπλισμός, και συγχρόνως να επιτρέπει να κινούνται απρόσκοπτα οι εργαζόμενοι. Είναι ζωτικής σημασίας ο εργαζόμενος στη ΜΕΘ να έχει εύκολη – γρήγορη πρόσβαση στον ασθενή και καθαρό οπτικό πεδίο, που να του επιτρέπει να παρακολουθεί και τον ίδιο τον ασθενή και τις ενδείξεις στις οθόνες των μηχανημάτων. Επίσης ο χώρος της ΜΕΘ πρέπει να είναι απομονωμένος, να μην επιτρέπει άμεση πρόσβαση σε τρίτους. Δυστυχώς αυτές οι προδιαγραφές δεν πληρούνται στο σύνολό τους ούτε στις ήδη υπάρχουσες μονάδες, πόσο μάλλον σε αυτές που δημιουργήθηκαν άρον άρον σε χώρους που δεν ήταν κατάλληλοι και χωρίς τον απαραίτητο σχεδιασμό.

Ο εξοπλισμός της ΜΕΘ αποτελείται από πλήθος μηχανημάτων, εξαρτημάτων και συσκευών που εξυπηρετούν διαφορετικές ανάγκες του διασωληνωμένου ασθενούς.

Δύο απλά παραδείγματα:

1. Αντλίες χορήγησης φαρμάκων επιτρέπουν τη χορήγηση ενδοφλέβιας αγωγής με απόλυτη ακρίβεια και ασφάλεια. Ο τρόπος χορήγησης της φαρμακευτικής αγωγής στη ΜΕΘ διαφέρει, υπάρχουν δε φαρμακευτικές ουσίες που είναι επισφαλές να χορηγούνται εκτός ΜΕΘ – είτε γιατί έχουν ειδικό τρόπο χορήγησης είτε γιατί απαιτείται διαρκής παρακολούθηση κατά τη χορήγησή τους – και γι’ αυτό δεν χρησιμοποιούνται σε ασθενείς νοσηλευόμενους εκτός ΜΕΘ, ακόμα κι αν τις έχουν ανάγκη.

2. Μηχανήματα νεφρικής υποκατάστασης δίνουν τη δυνατότητα υποστήριξης των ασθενών με νεφρική βλάβη χωρίς ανάγκη μεταφοράς σε μονάδα τεχνητού νεφρού. Ο διασωληνωμένος ασθενής που παραμένει σε καταστολή επί μακρόν αναπτύσσει μέρα με τη μέρα σειρά παθολογικών καταστάσεων, π.χ. μυοπάθεια, οι οποίες χρήζουν επίσης εξειδικευμένης παρακολούθησης και φροντίδας. Κάθε μέρα που παραμένει ένας διασωληνωμένος ασθενής εκτός ΜΕΘ είναι εις βάρος του, καθώς μειώνονται κατά πολύ οι πιθανότητες επιβίωσής του.

Η «ψυχή» της ΜΕΘ είναι το προσωπικό της

Ενας άλλος σημαντικός λόγος που πρέπει να υπάρχει επάρκεια προσωπικού είναι ο έλεγχος των νοσοκομειακών λοιμώξεων. Εχει αποδειχθεί ότι παρά τα προστατευτικά μέτρα, τα ανθεκτικά μικρόβια που αποικίζουν τους ασθενείς των ΜΕΘ είναι ιδιαίτερα μεταδοτικά και ο καλύτερος τρόπος αναχαίτισής τους είναι η μεγαλύτερη αναλογία νοσηλευτών ανά ασθενή. Δηλαδή, αν ένας νοσηλευτής φροντίζει στη βάρδιά του 3 ασθενείς, έχει μεγαλύτερη πιθανότητα μετάδοσης μικροβίων μεταξύ των ασθενών αυτών σε σχέση με το να φρόντιζε 2 ή 1, παρά τη λήψη όλων των προστατευτικών μέτρων. Και ποια είναι τα μέτρα αυτά: Γάντια, ποδιές μίας χρήσης, αντισηπτικά κ.ά., εκπαίδευση για τη σωστή περιποίηση των ασθενών και επαρκής χώρος.

Δεν μπορούμε να μιλάμε για έλεγχο λοιμώξεων στις ΜΕΘ και κατ’ επέκταση για μείωση της θνητότητας που αυτές προκαλούν, όταν υπάρχουν μονάδες στις οποίες νοσηλευτής περιποιείται έναν ασθενή και η πλάτη του ακουμπάει στο κρεβάτι του διπλανού ασθενούς… ‘Η να μην έχει χώρο να τοποθετήσει τα απαραίτητα, με αποτέλεσμα αυτά να καταλήγουν πάνω στο κρεβάτι…

Η προπαγάνδα ότι είναι ασφαλής και επαρκής η νοσηλεία διασωληνωμένων ασθενών εκτός ΜΕΘ επειδή τους παρέχουμε έναν αναπνευστήρα, ή ότι όλες οι κλίνες ΜΕΘ στην Ελλάδα πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις, είναι εγκληματική. Το σύστημα λειτουργεί βασισμένο πάνω στις πλάτες ανθρώπων που εργάζονται ανελλιπώς, χωρίς να τους παρέχονται τα απαραίτητα εφόδια, και έχουν φτάσει στα όριά τους! Για πόσο ακόμα;