Τη νύχτα της Κυριακής 5 Αυγούστου κάτοικοι της Στρατονίκης έγραψαν στον περίβλεπτο από κάθε διερχόμενο την εθνική οδό Θεσσαλονίκη-Ιερισσσός-Ουρανούπολη (Άγιον Όρος) μαντρότοιχο του νεκροταφείου της Στρατονίκης το ρέκβιεμ για το χωριό τους: «ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ ΒΟΥΛΙΑΖΕΙ. ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΗΜΑΡΧΟΣ;». Και το ξημέρωμα της Κυριακής, άνθρωποι του δημάρχου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ Γιώργου Ζουμπά το σκέπασαν με ασβέστη. Και η «κανονικότητα» της σιωπής επανήλθε στη Στρατονίκη.
Από το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων
Εμείς προλάβαμε και το αποθανατίσαμε. Αν η δημοτική αρχή ήθελε με έναν κουβά ασβέστη και μια βούρτσα να σβήσει τις εντυπώσεις και τους συνειρμούς που δημιούργησε το σύνθημα στον τοίχο, μάλλον αδικεί τον εαυτό της. Η σημερινή δημοτική αρχή στα χρόνια της θητείας της έχει καταγγείλει επανειλημμένα ως υπαίτια για τις καθιζήσεις και τις ρωγματώσεις των σπιτιών στη Στρατονίκη την εξόρυξη με εκρηκτικά που γίνεται ακριβώς από κάτω. Αλλά μέχρι σήμερα οι ίδιοι οι κάτοικοι του χωριού στην πλειοψηφία τους είναι εχθρικοί σε οποιαδήποτε προσπάθεια ανάδειξης του προβλήματος και ειδικα στην ανάδειξη του βασικού υπόπτου: της μεταλλευτικής δραστηριότητας.
Κακώς κατά την άποψή μας σβήστηκε το σύνθημα. Γιατί θα ήταν μια ευκαιρία να ξεκινήσει επιτέλους μια συζήτηση για αυτό το ζήτημα με τους ανθρώπους που βλέπουν τα σπίτια τους να καταρρέουν μέρα με τη μέρα. Στο διάστημα 2001-2002, όταν η προηγούμενη εταιρεία TVX ξεκίνησε την εξόρυξη κάτω από τα σπίτια και άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα ανησυχητικά φαινόμενα, το χωριό αυτό είχε αντιδράσει καθολικά και δυναμικά. Υπήρχε το κακό προηγούμενο της εξορυξης που είχε γίνει από την Α.Ε.Ε.Χ.Π.&Λ. στη δεκαετία του 1970 και είχε οδηγήσει σε εκτεταμένες καθιζήσεις και την κατάρρευση οκτώ σπιτιών και της εκκλησίας των Αγίων Αναργύρων. Οι αρμόδιοι μηχανικοί και στελέχη της Α.Ε.Ε.Χ.Π.&Λ. Μπιμπίλας, Κουγιουρούκης και Μηλιούδης αποφάσισαν τότε να μη συνεχίσουν την εξόρυξη για να αποφευχθούν τα χειρότερα. Υπήρχε και η έκθεση της εταιρείας RACE για λογαριασμό της ΤVX του 1995 που είχε επισημάνει οτι «υπάρχει σημαντικός κίνδυνος ότι η οποιαδήποτε περαιτέρω μεταλλευτική δραστηριότητα σε αυτή την περιοχή μπορεί να οδηγήσει σε πολύ μεγάλη καταστροφή περιουσιών ή ακόμα και να θέσει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές».
Η TVX αγνόησε την προειδοποίηση και ξεκίνησε την εξόρυξη του κοιτάσματος κάτω από τον κατοικημένο οικισμό με εντατικούς ρυθμούς. Οι ρωγματώσεις στα σπίτια, οι υποχωρήσεις των δρόμων και οι χαρακτηριστικές τρύπες στην επιφάνεια του εδάφους πάνω από το υπόγειο μεταλλείο (sink holes) μετά από δεκαετίες άρχισαν να πληθαίνουν και οι παλιές μνήμες στοίχειωσαν ξανά τη Στρατονίκη. Το χωριό ξεσηκώθηκε και για τους επαναστατημένους κατοίκους κηρύχθηκε στρατιωτικός νόμος. Εκατοντάδες σύρθηκαν στα δικαστήρια. Το ΣτΕ της εποχής εκείνης (2002) δικαίωσε τους κατοίκους και τα φουρνέλα κάτω από τα πόδια τους σώπασαν για περίπου δύο χρόνια.
Η Ελληνικός Χρυσός ξαναέβαλε σε λειτουργία την εξόρυξη το φθινόπωρο του 2005, αλλά είχε μάθει από το πάθημα της προκατόχου της. Με στοχευμένες προσλήψεις κατοίκων της Στρατονίκης εξαγόρασε συνειδήσεις και κατάφερε να εξασφαλίσει αν όχι τη συναίνεση, τη σιωπή όλου του χωριού. Από τότε μέχρι σήμερα, 13 ολόκληρα χρόνια, η τραγωδία της Στρατονίκης συνεχίζεται κάτω από ένα βαρύ πέπλο σιωπής. Τα ΜΜΕ είναι τσιφλίκι της εταιρείας. Η εταιρεία και τα υπουργεία κατάφεραν να εξαφανίσουν κάθε αναφορά στη Στρατονίκη αφού στο Επενδυτικό Σχέδιο, τις μελέτες, τις εγκρίσεις και τις ανακοινώσεις το μεταλλείο αυτό αναφέρεται ως «μεταλλείο Στρατωνίου» ή «μεταλλείο Μαύρων Πετρών». Κανένας δεν έχει ακούσει καν τη Στρατονίκη. Η εταιρεία έχει ζητήσει από το ΥΠΕΝ άδεια επέκτασης της εκμετάλλευσης κάτω από το χωριό, που μέχρι στιγμής δεν έχει δοθεί. Οι κάτοικοί της, με αντιπαροχή καμιά πενηνταριά θέσεις εργασίας, φαίνεται να έχουν αποδεχθεί τη μοίρα τους. Και η Στρατονίκη αφήνεται να βουλιάξει βουτηγμένη στη λήθη.
Ο εκλεγμένος δήμαρχος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ Γιάννης Μίχος, γέννημα-θρέμμα της Στρατονίκης, δεν ήταν αντίθετος με την εξόρυξη κάτω από το χωριό του την οποία βάφτισε προσφυώς «παραδοσιακή μεταλλευτική δραστηριότητα». (Για το πόσο άκυρη είναι αυτή η θέση, την οποία υιοθέτησε και το Δημοτικό Συμβούλιο Αριστοτέλη διαβάστε: Τι νόημα έχει σήμερα το «ναι στην παραδοσιακή υφιστάμενη μεταλλευτική δραστηριότητα»;). Λίγους μήνες μετά την εκλογή του ο κ. Μίχος έγινε ρίψασπις, εγκαταλείποντας τον τόπο και τα προβλήματά του για να αφοσιωθεί στην επιχείρηση του. Τα τελευταία χρόνια, όπως έχουν διαπιστώσει οι αρμόδιες υπηρεσίες και έχει αναδείξει με δελτία τύπου η δημοτική αρχή του κ. Ζουμπά, τα φαινόμενα των ρωγματώσεων και των μετακινήσεων του εδάφους στη Στρατονίκη διαρκώς επιδεινώνονται. Κάποιος δεν άντεξε και έγραψε στον τοίχο την αλήθεια που όλοι γνωρίζουν: ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ ΒΟΥΛΙΑΖΕΙ.
Δεν πρόκειται για ένα οποιοδήποτε χωριό. Η Στρατονίκη είναι το μεγαλύτερο,το σημαντικότερο και το ιστορικότερο «Μαντεμοχώρι». Κάθεται πάνω ακριβώς στο κοίτασμα μικτών θειούχων Μαύρες Πέτρες και ακουμπάει βόρεια στο παρόμοιο κοίτασμα Μαντεμ Λάκκος, που μετά από εντατική εκμετάλλευση δεκαετιών εξωφλήθηκε το 2000. Στα δύο αυτά κοιτάσματα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα οφείλεται η ζωή των Μεταλλείων Κασσάνδρας της Χαλκιδικής. Σε αυτά οφείλεται η επιβίωση- και ο θάνατος- χιλιάδων μεταλλωρύχων. Το παλιό όνομα της Στρατονίκης ήταν «Ίσβορος». Πηγή. Τόπος με πολλά νερά. Πλήθος από καλλιμάρμαρες κρήνες στόλιζαν τις βαθύσκιωτες από τα πλατάνια πλατείες της. Ρέματα με πλούσια νερά πότιζαν τους μπαξέδες που πνίγαν το χωριό. Η εξόρυξη κάτω και γύρω από το χωριό στέγνωσε και την τελευταία σταγόνα. Η κτηματική περιουσία της Στρατονίκης είναι η μεγαλύτερη όλης της Χαλκιδικής αφού ολόκληρη η παράκτια έκταση μήκους περίπου 40 χλμ. και βάθους 1,5 χλμ.από την Ολυμπιάδα μέχρι την Ιερισσό, είναι ιδιοκτησίες των κατοίκων και της κοινότητας της Στρατονίκης. Ολόκληρο αυτό το θαλάσσιο μέτωπο είναι γεμάτο με μοναδικές αμμουδιές και κολπάκια και δάση που κατεβαίνουν μέχρι τη θάλασσα.
Οπουδήποτε αλλού στην Ελλάδα, οι κάτοικοι αυτής της περιοχής θα ευημερούσαν αξιοποιώντας τα μοναδικά φυσικά προσόντα της περιοχής με ήπιες και αειφόρες δραστηριότητες. Αλλά ολόκληρος αυτός ο παράδεισος είναι «Μεταλλευτική περιοχή» που πουλήθκε για ψίχουλα στην ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ και είναι καταδικασμένη στο μαρασμό και το θάνατο.
«ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ ΒΟΥΛΙΑΖΕΙ. ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΗΜΑΡΧΟΣ;» Το σύνθημα στον τοίχο του νεκροταφείου είναι η εισαγωγή στο «ρέκβιεμ» για τη Στρατονίκη.Ο Δήμαρχος επιχείρησε να το εξαφανίσει με βούρτσα και ασβέστη. Εμείς θα το μεταδώσουμε ολόκληρο.
