Πηγή: ZOON

Σε ένα από τα μεγαλύτερα και χειρότερα στην ιστορία βιομηχανικά δυστυχήματα μεγάλης κλίμακας εξελίσσεται η ασύλληπτη τραγωδία στη Βηρυτό με τους δεκάδες νεκρούς και χιλιάδες τραυματίες και αγνοούμενους αφού σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις του πρωθυπουργού του Λιβάνου, προκλήθηκε από ένα συνηθισμένο χημικό λίπασμα, το νιτρικό αμμώνιο.

Ένα φορτίο 2.750 τόνων του κοινού χημικού λιπάσματος που, όμως, επί έξι χρόνια βρισκόταν αποθηκευμένο χωρίς κανένα μέτρο προστασίας. Να σημειωθεί ότι είναι πολύ νωρίς ακόμα για να αντιληφθούμε το μέγεθος των επιπτώσεων στην υγεία των κατοίκων αφού από την καύση έχουν εκλυθεί τεράστιες ποσότητες τοξικών ουσιών.

Η επικινδυνότητα του νιτρικού αμμωνίου είναι γνωστή γι αυτό το λόγο εμπεριέχεται στις προβλέψεις της Οδηγίας Σεβέζο της ΕΕ για τα βιομηχανικά ατυχήματα μεγάλης κλίμακας, η οποία απαιτεί συγκεκριμένα μέτρα προφύλαξης, σχέδια αποφυγής και διαχείρισης σε περίπτωση ατυχήματος.

Το νιτρικό αμμώνιο είναι ένα δημοφιλές λίπασμα σε σχέση με άλλα ακριβότερα αφού η παραγωγή του δεν έχει μεγάλο κόστος και χρησιμοποιείται μαζί με άλλα λιπάσματα για την ανάπτυξη των φυτών. Σε μεγάλες συγκεντρώσεις απαντάται στην έρημο Ατακάμα της Χιλής απ’ όπου εξορύσσεται όμως, πλέον, σχεδόν το 100% του χημικού αυτού που χρησιμοποιείται είναι συνθετικό και παράγεται με αντίδραση αμμωνίας με νιτρικό οξύ.

Πότε μπορεί να εκραγεί

Κάτω από ειδικές συνθήκες το νιτρικό αμμώνιο μπορεί να μετατραπεί σε εκρηκτικό.
Κατατάσσεται στα λεγόμενα “ενεργητικά υλικά” που παράγει θερμότητα καθώς αποσυντίθεται. Ανάλογα με την ποσότητα νιτρικού αμμωνίου, μπορεί να παραχθεί αρκετή θερμότητα για να πιάσει φωτιά και να την τροφοδοτήσει, χωρίς την ανάγκη εξωτερικού καταλύτη όπως οι φλόγες.
Καθώς καίει, το νιτρικό αμμώνιο περνά από χημικές αλλαγές που οδηγούν στην παραγωγή οξυγόνου, που τροφοδοτεί με τη σειρά του τη φωτιά.
Να σημειωθεί ότι μέχρι την τραγωδία στη Βηρυτό, τα χειρότερα δυστυχήματα που είχαν συμβεί ήταν δυο. Στο Οππάου της Γερμανίας το 1921, όπου εξερράγη μείγμα θειικού αμμωνίου και νιτρικού αμμωνίου με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 430 άτομα και η έκρηξη φορτίου νιτρικού αμμωνίου σε πλοίο στα λιμάνι του Τέξας το 1947, που σκότωσε 552 άτομα.