Πηγή: Postmodern

του Δημήτρη Καλαντζή.

Παραμονές των ευρωεκλογών του 2019 το πανίσχυρο διεθνές μέσο κοινωνικός δικτύωσης facebook αναθέτει σε μία ελληνική ερασιτεχνική ομάδα τον έλεγχο της ακρίβειας δημοσιεύσεων που αναρτώνται στο δίκτυο στη χώρα μας. Για την ακρίβεια, δίνει σε αυτή την ομάδα τη δυνατότητα να ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΕΙ διαδικτυακούς τόπους, χαρακτηρίζοντάς τους πηγές «παραπληροφόρησης» και «fake news».

Η δύναμη που της παραχωρεί είναι πραγματικά τρομακτική. Εάν η ομάδα αποφασίσει ότι μία ανάρτηση είναι ψευδής, την μπλοκάρει, βάζοντας προειδοποίηση, «κόβει» την επισκεψιμότητα της είδησης και, σε περίπτωση «υποτροπής» της σελίδας, δεν την εμφανίζει πια με την ίδια συχνότητα στους χρήστες που την είχαν επιλέξει.[1]

Δεν υπάρχει διαδικασία προειδοποίησης ή ένστασης. Τα Ellinika Hoaxes δηλαδή, δεν λένε σε μία σελίδα «έχεις μία ανάρτηση που είναι ψευδής ή παραπλανητική και διόρθωσέ τη γιατί θα υπάρξουν συνέπειες». Προχωρά αμέσως στον χαρακτηρισμό, ενώ, δεν έχει προβλεφθεί και οποιαδήποτε διαδικασία διόρθωσης ή υποβολής «ένστασης» στην «ετυμηγορία» της ομάδας.

Στις 17 Ιουνίου 2020 η ομάδα Ellinika Hoaxes «αποφαίνεται» ότι οι ιστοσελίδες alfavita.gr, news247.gr, in.gr, tovima.gr, documentonews.gr, tvxs.gr, ethnos.gr, koutipandoras.gr, sportime.gr προέβησαν σε ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ, καθώς η είδηση περί κατάργησης των καλλιτεχνικών μαθημάτων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι FAKE NEWS!

Σε ένα ολιγόλογο κείμενο, η ομάδα Ellinika Hoaxes προβαίνει σε αυτόν τον χαρακτηρισμό με μεγάλη απολυτότητα και ελάχιστο ή παραπειστικό έλεγχο των γεγονότων (fact checking), καθώς δεν αναζητά την μόνη πραγματική πηγή επαλήθευσης ή διάψευσης της σχετικής είδησης που είναι το υπουργείο Παιδείας και οι σχετικές (δημοσιευμένες) αποφάσεις του, αλλά επιχειρεί να βρει αντιφάσεις μέσα από τις αναρτήσεις των ιστοσελίδων.

To προφίλ της ομάδας Ellinika Hoaxes στο facebook κατακλύζεται από διαμαρτυρίες (κυρίως εκπαιδευτικών) που επιβεβαιώνουν την είδηση των εννέα ιστότοπων και επισημαίνουν ότι η διάψευση της είδησης είναι παραπληροφόρηση και fake news.

Η ομάδα, μπροστά στην αποδεδειγμένη αλήθεια, αναγκάζεται να προχωρήσει σε μερική επανόρθωση του άρθρου της, χωρίς να ζητήσει συγγνώμη για το τεράστιο λάθος της που ήταν να προβεί η ίδια σε παραπληροφόρηση.

Συγκεκριμένα αναφέρει:

«Στην αρχική μορφή του άρθρου, σημειώσαμε εσφαλμένα ότι στην πρόσφατη νομοθεσία δεν επέρχονται αλλαγές στη διδασκαλία μαθημάτων σχετικών με την τέχνη συνολικά. Πράγματι, ωστόσο, σε επίπεδο Λυκείου, με τον Ν.4692/2020 και την ΥΑ υπ’ αριθμ. 74181/Δ2 “Ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθημάτων των Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξεων του Γενικού Λυκείου” (ΦΕΚ Β΄ 2338/15-06-2020), καταργείται η διδασκαλία των μαθημάτων επιλογής “Καλλιτεχνική Παιδεία” (Α΄ τάξη), “Γραμμικό Σχέδιο” και “Ελεύθερο Σχέδιο” (Γ΄ Λυκείου). Στο πλαίσιο διαβούλευσης πριν την ψήφιση του ανωτέρω νόμου, είχε αντιδράσει για τις σχεδιαζόμενες καταργήσεις η Ένωση Εκπαιδευτικών Εικαστικών Μαθημάτων (http://archive.vn/3nvAr). Δηλαδή, ενώ στο επίπεδο του Γυμνασίου ουδέποτε συντελέστηκε κατάργηση μαθήματος Καλλιτεχνικών/Μουσικής, στο επίπεδο του Λυκείου όντως επήλθαν καταργήσεις μαθημάτων σχετικών με την τέχνη. Υπενθυμίζεται ότι τα υπό εξέταση δημοσιεύματα αναφέρθηκαν σε συλλήβδην κατάργηση των σχετικών μαθημάτων στο επίπεδο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με εξαίρεση την Α΄ Γυμνασίου».

Προσέξτε πόσο παραπειστική είναι η «επανόρθωση»:

  • Σε κανένα σημείο δεν αναγνωρίζει ότι έκανε το τεράστιο λάθος να χαρακτηρίσει «παραπληροφόρηση» την είδηση των εννέα ιστότοπων και να ζητήσει συγγνώμη για την αδικία που προέβη εις βάρος τους.
  • Κάνει λόγω για «εσφαλμένη σημείωση στο άρθρο της», ενώ όλο το άρθρο της ήταν λανθασμένο.
  • Δεν αναφέρει κανένα μέτρο που θα πάρει για να μην υποπέσει ξανά σε παρόμοιο λάθος που την αμφισβητεί στον πυρήνα της ύπαρξής της: δηλαδή από ομάδα που ελέγχει την ακρίβεια ειδήσεων, να γίνεται η ίδια διακινητής ανακριβών ειδήσεων.

Η ομάδα Hellinika Hoaxes όμως δεν σταματά εκεί. Στα έντονα σχόλια των χρηστών του facebook για το λάθος της, απαντά ως εξής:

«Θα εξομολογηθούμε και θα μεταλάβουμε την Κυριακή».

Ιδού το σχετικό print screen:

Θράσος; Μεθύσι από την εξουσία να καταστρέφει όποια ιστοσελίδα δεν της είναι αρεστή; Άγνοια στοιχειώδους δεοντολογίας απέναντι στους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης;

Η κατάσταση αυτή πάντως δεν είναι δυνατόν να γίνει ανεκτή. Προφανώς θα γίνουν οι αρμόζουσες παραστάσεις στο facebook, αλλά θα πρέπει να υπάρξει άμεση κινητοποίηση των μέσων μαζικής ενημέρωσης, των δημοσιογράφων και των συνδικαλιστικών τους εκπροσώπων και των Πανεπιστημίων που ασχολούνται με την ενημέρωση, για να δημιουργηθεί ένας φορέας με αντικειμενικότητα και την κατάλληλη γνώση και παιδεία για να αναλάβει την εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση του ελέγχου της ακρίβειας των ειδήσεων χωρίς ανεπάρκειες και σκοπιμότητες. Η ενημέρωση είναι ζήτημα δημοκρατίας. Και βρίσκεται σε κίνδυνο.


[1] https://www.facebook.com/help/1952307158131536