Λεωνίδας Βατικιώτης
Πηγή: Kommon
Σημείο τομής για όλη την Ευρώπη και όχι μόνο για την Ιταλία συνιστούν τα αποτελέσματα των πρόωρων εκλογών που διενεργήθηκαν στην γειτονική χώρα την Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου. Με μια επιφανειακή ματιά η άνοδος του κόμματος Αδελφοί της Ιταλίας του οποίου ηγείται η Τζόρτζια Μελόνι δεν είναι παρά μια αλλαγή σκυτάλης, που από τα χέρια του Τζιανφράνκο Φίνι και του Σίλβιο Μερλουσκόνι την δεκαετία του ’90 ακόμη, πέρασε στον Ματέο Σαλβίνι την δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα και τώρα στην 45χρονη Μελόνι που διατηρεί ωστόσο ένα ρεκόρ: Είναι η πρώτη πολιτικός η οποία επαίνεσε δημόσια τον Μουσολίνι, εξυμνώντας τα κατορθώματά του!
Παρότι κυβέρνηση δεν πρόκειται να σχηματιστεί πριν από τα μέσα Νοεμβρίου, η πολιτική της σύνθεση είναι γνωστή βάσει των εκλογικών αποτελεσμάτων: Με καταμετρημένο ένα ασφαλές για εξαγωγή συμπερασμάτων ποσοστό ψήφων οι Αδελφοί της Ιταλίας της Μελόνι, η Λίγκα του Σαλβίνι και η Φόρτσα Ιτάλια του Μπερλουσκόνι συγκεντρώνουν 26,18%, 8,86% και 8,09% αντίστοιχα ή 43,13% αθροιστικά. Η πρόσθεση έχει νόημα λόγω του πρόσφατου εξαιρετικά περίπλοκου εκλογικού νόμου που πριμοδοτεί ευρύτερες συμμαχίες. Το Δημοκρατικό Κόμμα χρεώθηκε την γραμμή ευρω-λιτότητας του Ντράγκι και οι «5 αστέρες» την ανοχή που επέδειξαν τόσο στην κυβέρνηση του δοτού Ντράγκι όσο και στην αντιμεταναστευτική γραμμή του Σαλβίνι που είχε το υπουργείο Εσωτερικών.
Πηγή: Guardian
Οι επιδόσεις της Δεξιάς στις εκλογές του 2022 (43,13%) υπερτερούν σημαντικά ακόμη και αριθμητικά έναντι των επιδόσεων της το 2018, όταν συγκέντρωσε αθροιστικά 35,8% (Αδελφοί της Ιταλίας 4,4%, Φόρτσα Ιτάλια 14% και Λίγκα 17,4%). Το σημαντικότερο όμως είναι η ποιοτική μετάλλαξη που συνέβη. Η ιταλική Δεξιά του 2022 έχει κεφαλαιοποιήσει και προβάλλει δημόσια ό,τι πιο αντιδραστικό έχει παραχθεί: από την κληρονομιά του Μουσολίνι, μέχρι την πολιτική του Τραμπ! Δικαίωμα λόγου, συνδικαλισμός και δικαιώματα γυναικών και μεταναστών θα συνθλιβούν από τη νέα επέλαση της Δεξιάς στην Ιταλία, τη Σουηδία και την υπόλοιπη Ευρώπη.
Ο εκλογικός και πολιτικός θρίαμβος της φασιστικής Δεξιάς στην Ιταλία προετοιμάστηκε από μια σειρά πολιτικές εξελίξεις των τελευταίων χρόνων, που άνοιξαν τον δρόμο για να περάσει θριαμβεύτρια αυτό το πολιτικό τέρας:
Τον δρόμο στην Μελόνι άνοιξαν οι Βρυξέλλες, κατά πολλούς τρόπους.
Όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση στήριζε το πραξικόπημα των φασιστών οπαδών του Μπαντέρα στην πλατεία Μεϊντάν του Κιέβου το 2014 ταυτόχρονα νομιμοποιούσε κάθε λογής ακροδεξιό κατακάθι στην δυτική και νότια Ευρώπη να τιμήσει κι αυτό τους πολιτικούς του μέντορες. Τα δισεκατομμύρια που έχει δώσει η ΕΕ στους Ναζί του Αζόφ και του Κιέβου μέχρι σήμερα δείχνουν ότι στο τέλος του δρόμου της εξομοίωσης των κομμουνιστών με τους Ναζί, πάντα κερδίζουν οι Ναζί. Αν ο Μπαντέρα είναι καλός γιατί να είναι κακός ο Ντούτσε;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έστρωσε τον δρόμο στην Μελόνι υιοθετώντας μια πολιτική ασύλου που οδήγησε τη νότια Ευρώπη να μετατραπεί σε τείχος και νεκροταφείο. Ελλάδα στο Αιγαίο, Ιταλία στην Λαμπεντούζα και Ισπανία στον θύλακα της Θέουτα στο Μαρόκο δεν υπερασπίζονται την ακεραιότητα των συνόρων τους. Τη Γερμανία υπερασπίζονται. Σχεδόν κανένας μετανάστης δεν θέλει να μείνει στις χώρες μας. Στην Βόρεια Ευρώπη θέλει να φτάσει κι εμείς αναλαμβάνουμε να βγάλουμε την βρόμικη δουλειά αντί να το κάνουν η Γερμανία, Ολλανδία και Αυστρία. Το πρόβλημα επομένως δεν είναι οι μετανάστες, αλλά η πολιτική ασύλου της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση άνοιξε τον δρόμο στην Μελόνι λόγω των συνεχών παρεμβάσεων στην πολιτική ζωή της χώρας. Η Ιταλία εδώ και 20 χρόνια ψηφίζει τα πιο διαφορετικά κόμματα που κατά πλειοψηφία ωστόσο είναι κατά του ευρώ. Πρωθυπουργός ωστόσο εκλέγεται ο πιο ευρωλιγούρης της Ιταλίας. Κι όταν στερεύει η δεξαμενή των ευρωλιγούρηδων φέρνουν Ιταλούς απ’ έξω όπως έγινε με τον δοτό τραπεζίτη πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι, που ανατράπηκε τον Ιούλιο του 2022 κι όπως είχε γίνει στο παρελθόν με τον Μάριο Μόντι και τον Ρομάνο Πρόντι. Η κυβέρνηση του Ντράγκι μάλιστα ήταν η τρίτη μετά τις εκλογές του 2018, ενώ τα τελευταία 11 χρόνια σχηματίστηκαν 7 διαφορετικές κυβερνήσεις με ένα σκοπό: να υπηρετήσουν την ΕΕ.
Η ήττα του Μάριο Ντράγκι και των κομμάτων που στήριξαν την ατζέντα του ήταν και η απορριπτική απάντηση των Ιταλών στο εκβιαστικό του δίλημμα «ειρήνη ή air condition;» που σήμαινε κρύο, λιτότητα και πληθωρισμός στο διηνεκές για να συνεχιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία με όπλα και χρήματα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στο διηνεκές. Οι Ιταλοί απέρριψαν τις κυβερνήσεις των διορισμένων από το Βερολίνο τεχνοκρατών γιατί ταυτίστηκαν με την λιτότητα και τις περικοπές κοινωνικών δαπανών.
Τέλος, ειδικά στην Ελλάδα μόνο από τα σύννεφα δεν πέφτουμε βλέποντας τους δοτούς τραπεζίτες πρωθυπουργούς όπως ήταν ο Παπαδήμος εδώ και ο Ντράγκι στην Ιταλία να γίνονται το κόκκινο χαλί από το οποίο περνάει ο φασισμός. Στην Ελλάδα ήταν η Χρυσή Αυγή και οι πολιτικοί «ογκόλιθοι» του ΛΑΟΣ (Άδωνις, Πλεύρης και Βορίδης). Στην γειτονική χώρα οι Αδελφοί της Ιταλίας με την Μελόνι.
Καθόλου τυχαία και στις δύο χώρες μειώθηκε η συμμετοχή στις εκλογές. Στην Ιταλία έφτασε από 73% το 2018 στο 64% την Κυριακή. Πώς αλλιώς να δηλώσουν οι ψηφοφόροι την αποστροφή που τους προκαλούν κυβιστήσεις, μετεγγραφές και ευκαιριακές συγκολλήσεις χάριν της εξουσίας;
Η Μελόνι, συνέχεια και τομή
Η Μελόνι, μπορεί να εμφανίζεται ως εκπρόσωπος της «ριζοσπαστικής Δεξιάς» αλλά είναι αναπόσπαστο τμήμα του ιταλικού πολιτικού συστήματος· συνέχεια και τομή του.
Η Μελόνι είναι συνέχεια του πολιτικού συστήματος επειδή τα πρώτα της βήματα στην πολιτική, με μέντορα τον Τζιανφράνκο Φίνι, έγιναν ως υπουργός Νεολαίας του Μπερλουσκόνι. Η αποθέωσή της βέβαια μαζί με το χρίσμα ήρθαν το 2022, σε μια συνάντηση που αν και διεξάγεται κεκλεισμένων των θυρών καταφέρνει πάντα να τραβάει τα φώτα της δημοσιότητας, λόγω του κύρους και της επιρροής όσων συγκεντρώνονται εκεί. Εξ ου και ο χαρακτηρισμός του ως «μίνι Νταβός». Είναι η συνάντηση του Φόρουμ Αμπροσέτι στη λίμνη Κόμο, την οποία κάθε χρόνο τιμούν πολιτικοί, επιχειρηματίες και διπλωμάτες. Έτσι συνέβη και φέτος μεταξύ 2 και 4 Σεπτεμβρίου, όπου τιμώμενο πρόσωπο ήταν η φασίστρια Μελόνι.
«Η κυρία Μελόνι μιλάει Αγγλικά και Γαλλικά πολύ καλά, ενώ ποτέ δεν έχει ενδώσει στην ρητορική κατά των ελίτ, αντίθετα με τον Μ. Σαλβίνι, ούτε δίνει την εντύπωση ότι ταλαντεύεται σε ζητήματα σχετικά με τον προϋπολογισμό. Όταν ρωτήθηκε στη βίλα του Τσερνόμπιο όπου διεξάγεται το Φόρουμ Αμπροσέτι σχετικά με την πρόταση της Λίγκας για μια δραστική μείωση φόρου (15% οριζόντιος φόρος που θα αντικαταστήσει την προοδευτική φορολογία) διαχωρίστηκε με σαφήνεια από τον ανταγωνιστή της λέγοντας “να είμαστε προσεκτικοί και να μην δίνουμε υποσχέσεις που δεν μπορούμε να κρατήσουμε. Πρέπει να προσέχουμε τα δημόσια οικονομικά μας” δίνοντας επίσης έμφαση στη σοβαρότητα των προτάσεων της και τον ισορροπημένο χαρακτήρα τους. Παραπέρα υπάρχουν και τα γεωπολιτικά ζητήματα στα οποία οι θέσεις των Αδερφών της Ιταλίας είναι ξεκάθαρες. Κληρονόμος μιας πολιτικής παράδοσης (το Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα που γεννήθηκε το 1946 στις στάχτες του Εθνικού Φασιστικού Κόμματος) που κατηγορηματικά επέλεξε το πλευρό των Ηνωμένων Πολιτειών στον Ψυχρό Πόλεμο, η κυρία Μελόνι είναι πεπεισμένη Ατλαντίστρια, που ποτέ δεν έδειξε μετριοπάθεια προς την Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν στο παρελθόν». Αυτά έγραφε η γαλλική Λε Μοντ στις 21 Σεπτεμβρίου, σε άρθρο με τίτλο «Ο επιχειρηματικός τομέας της Ιταλίας στηρίζει την ακροδεξιά υποψήφια Τζόρτζια Μελόνι». Η Μελόνι λοιπόν είναι γνήσιο τέκνο από την μια της Ένωσης Ιταλών Βιομηχάνων, της Κονφιντούστρια που ανέδειξε και τον Μουσολίνι, και από την άλλη των Αμερικανών.
Εξ ίσου κατηγορηματικοί ήταν και οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, για τον φιλοαμερικανισμό της Μελόνι. Στις 22 Σεπτεμβρίου την χαρακτήριζαν «πιστή Ατλαντίστρια» σε αντιδιαστολή με τον Σαλβίνι ο οποίος κατηγορείται ότι εξέφραζε τμήματα της ιταλικής ολιγαρχίας που μέχρι την επέμβαση στην Ουκρανία διατηρούσαν οικονομικές σχέσεις με την Ρωσία.
Υπό το φως των παραπάνω πληροφοριών αποκαλύπτεται και η βαθύτερη ανησυχία των ευρωπαϊκών κύκλων που ώθησαν την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να προβεί στην προκλητική και προσβλητική απειλή προς τους Ιταλούς την παραμονή των εκλογών ότι αν δεν ψηφίσουν …σωστά θα ενεργοποιηθούν μηχανισμοί και κυρώσεις που τέθηκαν ξανά σε κίνηση κατά της Ουγγαρίας και της Πολωνίας.
Το επίδικο για την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν είναι προφανώς το κράτος δικαίου. Αν η ΕΕ ενδιαφερόταν για την δημοκρατία και τις συλλογικές ελευθερίες οι πρώτοι που θα δέχονταν περικοπές κονδυλίων και πρόστιμα προς συμμόρφωση θα ήταν η Γαλλία του Μακρόν για τις δολοφονικές επιθέσεις κατά των διαδηλωτών των Κίτρινων Γιλέκων και η Ελλάδα του Μητσοτάκη για την ανελευθερία του Τύπου και το όργιο τηλεφωνικών παρακολουθήσεων μέσω της ΕΥΠ που κατέστη γραφείο επιχειρηματικών εξυπηρετήσεων γνωστών και φίλων.
Το πρόβλημα έγκειται στον άκρατο φιλοαμερικανισμό της Μελόνι. Η ατζέντα της ΕΕ το επόμενο διάστημα δεν επιτρέπει αποκλίσεις από την γερμανική γραμμή που με πίστη υπηρέτησαν όλες οι προηγούμενες (βραχύβιες) κυβερνήσεις της Ιταλίας: Κατάργηση του βέτο στις ψηφοφορίες για θέματα εξωτερικής πολιτικής, στενότερη αμυντική συνεργασία και αναθεώρηση δημοσιονομικών κανόνων. Ενδεικτικό στοιχείο της σύγκρουσης που θα ακολουθήσει μεταξύ Ρώμης και Βρυξελλών είναι η αμφισβήτηση εκ μέρους της φασίστριας Μελόνι των όρων υπό τους οποίους θα εκταμιευθούν τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ήδη η διαμόρφωση του Σχεδίου Ανάκαμψης έχει προκαλέσει πλήθος συγκρούσεων μεταξύ Ρώμης και Βρυξελλών. Η ΕΕ διαμηνύει από την άλλη ότι οι όροι δεν τίθενται πλέον προς διαπραγμάτευση… Take it or leave it, είναι η απάντησή της!
Πηγή: Bloomberg
Η αναμενόμενη σύγκρουση της ακροδεξιάς ιταλικής κυβέρνησης με τις Βρυξέλλες έχει ένα όριο: το δυσθεώρητο δημόσιο χρέος της Ιταλίας, που φτάνει τα 2,8 τρισ. ευρώ· μακράν το μεγαλύτερο στην Ευρώπη, σε απόλυτο ύψος. Η μόνη δύναμη που μπορεί να αποτρέψει μια πιθανή έξοδο από τις αγορές της Ιταλίας, σε περίπτωση περαιτέρω ανόδου του κόστους δανεισμού, είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Κανένας άλλος χρηματοπιστωτικός οργανισμός δεν μπορεί να κινητοποιήσει ακαριαία κεφάλαια και μηχανισμούς που να αποτρέψουν ή έστω να αναβάλουν την χρεοκοπία. Ταυτόχρονα όμως η ΕΚΤ είναι κι εκείνη που ωθεί τα επιτόκια δανεισμού της Ιταλίας στα ύψη (4,47% στις 26/9/2022) μετά την πρόσφατη άνοδο των επιτοκίων του ευρώ κατά το αδικαιολόγητα για χώρες όπως η Ιταλία και η Ελλάδα υψηλό 0,75%. Η ΕΚΤ λοιπόν για την Ιταλία είναι σωτήρας και νεκροθάφτης μαζί. Μένει να δούμε τι από τα δύο θα κυριαρχήσει…