Καναντέρ στο Κρυονέρι Αττικής AP

Πηγή: News247

Νίκη Μπάκουλη

Την Παρασκευή 6/8 στις 9.30 το πρωί -όταν επικοινώνησα με την Πυροσβεστική για να γράψω αυτό που ακολουθεί- ήταν σε εξέλιξη 41 δασικές πυρκαγιές. Πρώτη σημείωση: στην Ελλάδα δεν είναι διευκρινισμένες οι δασικές περιοχές (και ως εκ τούτου στα εντός τους το πιθανότερο είναι πως υπάρχουν σπίτια και άλλες περιουσίες -όπως και άνθρωποι, ζώα κλπ), καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί η δημιουργία των δασικών χαρτών.

Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Όπως λέει ο περιβαλλοντολόγος MSc και πρόεδρος της Ένωσης Πτυχιούχων Περιβαλλοντολόγων Ελλάδας, Γιώργος Ηλιόπουλος “όταν μια περιοχή είναι ξεκάθαρα ορισμένη ως δάσος, δεν μπορεί να καταπατηθεί. Αυτό μειώνει το κίνητρο για εμπρησμό, καθώς όλοι γνωρίζουν πως και να κάψουν μια περιοχή, δεν μπορούν να την καταπατήσουν, ως εκ τούτου χάνουν το λόγο που έχουν να βάλουν φωτιά. Εκτός και αν θέλουν να καταστρέψουν το πράσινο, κάτι που συμβαίνει με παθολογικές καταστάσεις”. Που προφανώς και πάντα υπάρχουν. Αλλά δεν είναι το κύριο πρόβλημα.

Γιατί δεν έχει ολοκληρωθεί η δημιουργία δασικών χαρτών που μπορεί να γίνει βασική λύση στο κύριο πρόβλημα των πυρκαγιών που προκύπτουν κάθε καλοκαίρι στην Ελλάδα -εδώ και δεκαετίες; Είναι ακόμα στη φάση των αναρτήσεων και των αντιρρήσεων που μπορεί να υποβάλει “κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που έχει έννομο συμφέρον -επίκληση εμπράγματου (πχ κυριότητα) ή ενοχικό δικαίωμα (πχ μίσθωση)”. Οι αντιρρήσεις μπορούν να αφορούν την αμφισβήτηση “του χαρακτήρα ή της μορφής των εμφανιζομένων εκτάσεων στο δασικό χάρτη και της ορθής απεικόνισης της γεωγραφικής θέσης των ορίων των δασών και δασικών/χορτολιβαδικών εκτάσεων”. Παρεμπιπτόντως, αντίρρηση μπορούν να υποβάλουν και οι καταπατητές που έχουν συμπληρώσει 20ετια καταπάτησης. Καλή τύχη λοιπόν, να έχουμε με αυτό και πάμε παρακάτω.

Όντως τα σπίτια ξαναφτιάχνονται και τα δάση ξαναγίνονται, αλλά όχι με τις παθογένειες και τους νόμους της Ελλάδος.

Το κατ’ αρχάς ζητούμενο με αυτό που συμβαίνει φέτος, όπως αποδεικνύεται από όλες τις κινήσεις της Πολιτείας, είναι να μη χαθούν ανθρώπινες ζωές. Για την ιστορία, υπάρχουν θύματα. Στην πλειοψηφία πρόκειται για εθελοντές και κάποιοι είναι και στην εντατική. Σε κάθε περίπτωση, για ό,τι άλλο χάνεται (σε χλωρίδα και πανίδα), η λογική που βλέπουμε να υπάρχει είναι το ‘να ζήσουμε να θυμόμαστε’. Κατά δήλωση του Πρωθυπουργού, τα δάση ξαναγίνονται και τα σπίτια ξαναφτιάχνονται. Πράγμα αληθές. Αλλά τίποτα δεν συμβαίνει από μόνο του. Τι λέει επ’ αυτού ο ειδικός;

“Τα μεσογειακού τύπου οικοσυστήματα, αν δεν ξανακαούν, ξαναβγαίνουν. Προφανώς, αν ξανακαούν κάτι έχει γίνει επίτηδες, καθώς η δεύτερη φορά δεν μπορεί να προκύψει με αυτοανάφλεξη”.

Ο περιβαλλοντολόγος που είχε την ευγενή καλοσύνη να μας βοηθήσει, διευκρίνισε τον πιο απλό τρόπο για να ξαναγίνουν τα δάση, προσθέτοντας ότι “επίσης, δεν πρέπει να βοσκηθούν ή να καταπατηθούν. Άρα, πρέπει να υπάρχει απόλυτη προστασία” για να ξαναγίνουν. “Σε κάποιες περιοχές που έπεσε η δημοσιότητα τα περασμένα χρόνια -κάτι που συνήθως γίνεται σε αστικά κέντρα, επειδή εκεί δίνουμε την περισσότερη προσοχή-, υπήρξαν περιπτώσεις έντονης προσπάθειας αναδάσωσης. Η Πάρνηθα, για παράδειγμα ή η Πεντέλη ή ο Υμηττός ήταν τέτοιες περιπτώσεις και η δουλειά ήταν πιο εύκολη, γιατί είναι πιο κοντά στην Αθήνα. Σε πιο απομακρυσμένα δάση, είναι πιο εύκολη η καταπάτηση. Άρα εκεί πρέπει να δοθεί και η προσοχή” καταλήγει ο περιβαλλοντολόγος.

Κατόπιν όλων αυτών, αντιλαμβάνεσαι πως δεν υπάρχουν νόμοι που να κάνουν εφικτή τη νέα δημιουργία δασών. Ως προς το ‘τα σπίτια ξαναφτιάχνονται’, να θυμίσουμε πως ζούμε σε χώρα που δεν έχει και την καλύτερη δυνατή οικονομία (βλ. τρία μνημόνια, πανδημία κλπ). Όταν ξέσπασε η πρώτη πυρκαγιά στην Βορειοανατολική Αττική, ο Υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης ενημέρωσε πως “εξειδικεύοντας το μέτρο της στεγαστικής συνδρομής, ο Υπουργός σημείωσε ότι καταβάλλεται το 80%, ενώ για το υπόλοιπο 20% υπάρχει η δυνατότητα λήψης δανείου με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, μέχρι του ποσού των 150.000 ευρώ, ενώ θα υπάρξει πρόβλεψη και για την αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων. Δήλωσε μάλιστα, ότι το ίδιο μοντέλο θα εφαρμοστεί σε όλους τους πυρόπληκτους όλης της χώρας”.

Θεωρητικά αυτό θα μπορούσε να είναι μια κάποια λύση. Το θέμα είναι, αν γίνεται πρακτικά -κάτι που φαίνεται πολύ δύσκολο. Ειρήσθω εν παρόδω, όταν ρώτησα τον κύριο Ηλιόπουλο πώς γίνεται να έχει καεί ό,τι υπήρχε γύρω από ένα σπίτι, αλλά εκείνο να μην έχει ‘γρατζουνιά’ διευκρίνισε πως “παίζουν ρόλο τα δέντρα και τα φυτά που έχει γύρω του -το πεύκο είναι γνωστό πως καίγεται εύκολα- και αν το σπίτι είναι από μπετό, αλουμίνιο ή ξύλο. Τα δυο πρώτα είναι πολύ δύσκολο να πάρουν φωτιά”.

Το “δεν γίνεται να επεκτάθηκε τόσο η φωτιά, με άπνοια”, αυτή η μάστιγα και οι περικοπές σε δασοπυρόσβεση και δασοπροστασία

Πριν αρχίσει ο τελευταίος παρατεταμένος καύσωνας, είχαμε άλλους δύο από το Μάιο, όταν έβρεξε τελευταία φορά (κλιματική αλλαγή λέγεται και είναι ο λόγος που αυτήν την στιγμή μαίνονται πυρκαγιές σε όλον τον κόσμο). Όπως λέει ο κύριος Ηλιόπουλος “η μεγάλη εικόνα είναι να πούμε πως οι δασικές πυρκαγιές σε μεσογειακού τύπου οικοσυστήματα (χαρακτηρίζονται έτσι, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών) υπήρχαν όσο υπάρχει η γη -και θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Σχετίζεται με τα χαμηλά ποσοστά υγρασίας και τα υψηλά της καύσιμης ύλης (δέντρα, κουκουνάρια κλπ). Σε κάποιο ποσοστό υπάρχει και αυτοανάφλεξη (πχ μπορεί να καεί ένα γυάλινο μπουκάλι που είναι καιρό στο ίδιο σημείο). Ακριβώς επειδή ως φαινόμενο υπάρχει εκατομμύρια χρόνια στη Μεσόγειο, αν δεν υπήρχε ο άνθρωπος, θα υπήρχε ανάκαμψη. Το πρόβλημα προκύπτει όταν ξανακαεί το ίδιο οικοσύστημα ή βοσκηθεί ή καταπατηθεί”.

Αυτό που συμβαίνει φέτος στην Ελλάδα “δεν οφείλεται μόνο σε αυτοανάφλεξη, αλλά και σε κακόβουλες ενέργειες (βλ. εμπρησμούς) που υπάρχουν σε μεγάλο ποσοστό και στην Ελλάδα”. Αυτήν την περίοδο που η υγρασία ήταν σχεδόν μηδενική -λόγω του παρατεταμένου καύσωνα- “έχουμε ξηρή ύλη, δηλαδή δασική ύλη που έχει ξεραθεί εντελώς.

“Από τα πεύκα έχουν πέσει οι πευκοβελόνες και τα κουκουνάρια, τα οποία έχουν ξεραθεί -λόγω του καύσωνα- και πολύ εύκολα μπορούν να πάρουν φωτιά. Κάθε κουκουνάρι που εκτινάσσεται (ή πευκοβελόνα) μπορεί να δημιουργήσει νέα εστία. Αρκεί να υπάρχει ξερό χόρτο από κάτω”

 

Ενόσω λοιπόν, υπάρχουν εμπρησμοί, κλιματική αλλαγή και άλλες -αδιευκρίνιστες ακόμα- αιτίες, καθώς δεν έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες που έχουν μετατρέψει την Ελλάδα σε κόλαση, οι αξιωματούχοι είχαν προχωρήσει σε περικοπές ύψους 1.1 δισεκατομμυρίων ευρώ στη δασοπυρόσβεση και τη δασοπροστασία από το 2010 έως το 2020. Επίσης, φέτος πληροφορίες αναφέρουν πως είμαστε στους μείον 4.000 πυροσβέστες, με το μέσο όρο ηλικίας όσων είναι εν δράσει να είναι τα 45 χρόνια, ενώ εκ των πυροσβεστικών οχημάτων μόνο το 15% είναι έως 10 χρόνων. Αν βάλεις στη μέση τις φθορές, καταλαβαίνεις πως κάθε μέρα υπάρχει ερωτηματικό για τον ακριβή αριθμό που μπορεί να λειτουργήσει. Eνόσω λοιπόν, καιγόμαστε δεν γίνονται προσλήψεις πυροσβεστών -προτιμάται ακόμα η λύση των εποχικών που και πάλι, είναι λίγοι, αναλογικά. Έχε υπ’ όψιν σου και φωτιές στην Ελλάδα μπορούν να ξεσπάσουν κάθε εποχή του χρόνου. Και ξεσπούν κάθε εποχή του χρόνου.

Είναι χαρακτηριστικό δε, πως οι δασικές υπηρεσίες αιτήθηκαν 17.000.000 ευρώ προϋπολογισμού για φέτος. Πήραν 1.700.000 ευρώ. Η Πολιτική Προστασία επισήμανε πως “είναι αυξημένο κατά 17%, σε σχέση με πέρυσι”.

Στην Διαύγεια είναι ανηρτημένο το ποσό που η κυβέρνηση διέθεσε στους δήμους της χώρας για πυροπροστάσια. Το ποσό αυτό ανέρχεται σε 16.910.000.

Να δούμε τώρα, και τι έχουμε σε εναέρια μέσα

Είναι αναγκαία μια ακόμα διευκρίνιση: τα όποια εναέρια μέσα (εξαιρουμένου του ελικοπτέρου) μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους, αφότου έχει εκκενωθεί η περιοχή που φλέγεται. Διαφορετικά, οι ρίψεις γίνονται επικίνδυνες. Αυτό είναι ανάγκη να διευκρινιστεί για τους επόμενους που θα αρνηθούν να εκκενώσουν -μήπως και αντιληφθούν πως το πείσμα τους καταστρέφει περισσότερα στρέμματα.

Moλονότι ως έθνος ζούμε την ίδια κατάσταση, σε λούπα για τουλάχιστον 30 χρόνια και χρόνο με το χρόνο γίνεται χειρότερη, τα ‘όπλα’ που έχουμε στα χέρια μας για να την αντιμετωπίσουμε είναι τα τόξα. Αυτό που μπορείς να δεις αν κάνεις λίγο πιο ψηλά το βλέμμα σου, είναι το 747 Supertanker που χρησιμοποιήθηκε στις πυρκαγιές της Καλιφόρνια. Mπορεί να κουβαλήσει και να ρίξει 25 τόνους επιβραδυντικού υγρού ή νερού. Είναι το μεγαλύτερο αεροσκάφος πυρόσβεσης στον κόσμο.

Από αυτό έως τα εναέρια μέσα που έχει στη διάθεση της η χώρα μας για να σωθεί, υπάρχει μια χαοτική διαφορά. Βέβαια, υπάρχουν και ουκ ολίγες άλλες επιλογές. Αλλά οι κυβερνήσεις επιμένουν να μην επενδύουν σε αυτό το κομμάτι.

Στη θεωρία η Ελλάδα έχει 18 Canadair και 21 Pezetel

Πάμε στα ακριβή στοιχεία, όπως τα επιβεβαίωσαν στο Magazine ο Σπύρος Γεωργίου, εκπρόσωπος Τύπου της Πολιτικής Προστασίας και ο Σμήναρχος Κωνσταντίνος Γκουμάτσης, εκπρόσωπος Τύπου του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας.

Τα εναέρια μέσα και τα πληρώματα ανήκουν στην Πολεμική Αεροπορία και ο επιχειρησιακός έλεγχος (πού θα πετάξουν, πού θα μετασταθμεύσουν για να επιχειρήσουν) στην αντιπυρική περίοδο ανήκει στην Πυροσβεστική. Το χειμώνα η Πολεμική Αεροπορία κάνει τους ελέγχους και πριν αρχίσει το καλοκαίρι, ενημερώνει το Πυροσβεστικό Σώμα και την Πολιτική Προστασία για τη διαθεσιμότητα τους. Θα σου εξηγήσω ευθύς αμέσως, τι σημαίνει αυτό. Πριν θα σου πω και ότι η συντήρηση των εναέριων μέσων γίνεται από την Πολεμική Αεροπορία -μισή ώρα μετά τη δύση του ηλίου και την προσγείωση του τελευταίου Canadair έως μισή ώρα πριν την ανατολή που ξεκινούν οι πτήσεις δουλεύουν nonstop οι τεχνικοί, που έχουν άλλη βάρδια για τις ώρες που πετούν τα αεροσκάφη, ώστε να διαχειρίζονται ό,τι προκύπτει.

Pezetel

Tα PZL-Mielec M-18 Dromader είναι αεροσκάφη πυρόσβεσης, μονής μηχανής που κατασκευάζονται στην Πολωνία. “Παίρνουν μικρές ποσότητες νερού -περίπου 2.5 τόνους- και χρησιμοποιούνται για εναέρια περιπολία και κατάσβεση, όπου χρειαστεί -κυρίως όταν οι πυρκαγιές είναι στην αρχή”, λέει ο Σμήναρχος Γκουμάτσης. Η Ελλάδα έχει 21 τέτοια αεροσκάφη. Δεν πετούν όλα, κάθε χρόνο. Κάτι που ισχύει και με τα Canadair.

Canadair

Η Ελλάδα έχει συνολικά 18 Canadair. Είναι δυο τύπων: το CL 215 (έχουμε 11, με την τελευταία παραλαβή να έγινε το 1979) και το CL 415 (έχουμε 7, με την τελευταία παραλαβή να έγινε το 2000).

“Από τα 18 Canadair, φέτος είναι κατά μέσο όρο, καθημερινά, ενεργά 10 με 12. Στα Pezetel επειδή είναι και λίγο καλύτερα ως αεροπλάνα, έχουμε καλύτερη διαθεσιμότητα, δηλαδή 18 με 20. Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι πως καθημερινά ξεκινάμε με νούμερα που γνωρίζει το Πυροσβεστικό Σώμα και η Πολιτική Προστασία. Στη διάρκεια της ημέρας -ενόσω είναι σε εξέλιξη οι πυρκαγιές και πετούν τα αεροσκάφη- κάποια Canadair βγάζουν βλάβες. Ή συμπληρώνουν τις ώρες πτήσεως τους”. Πόσες είναι αυτές;

“Tα Canadair μπορούν να πετούν 2 με τρεις ώρες. Μετά χρειάζεται ανεφοδιασμός”.

Θέλησε να κάνει μια διευκρίνιση, καθώς παρατηρήθηκε μια σύγχυση των media στις σχετικές αναφορές: “Άλλο είναι ανεφοδιασμός και άλλο υδροληψία. Για την υδροληψία το αεροσκάφος πάει στην πιο κοντινή θαλάσσια περιοχή. Στον ανεφοδιασμό το αεροσκάφος πάει για καύσιμα”. Η διευκρίνιση έγινε γιατί σε πρώτη φάση, φέτος media μπέρδεψαν τους λόγους που τα Canadair πήγαν στη Σκύρο.

Τα καύσιμα είναι διαθέσιμα παντού; Γιατί έχει γραφτεί στο παρελθόν πως δεν είναι. “Δεν νομίζω πως ισχύει αυτό. Όλοι οι τύποι έχουν το ίδιο καύσιμο και δεν έχει διαπιστωθεί πρόβλημα. Όπως και οι δύο τύποι δεν μπορούν να επιχειρούν βράδυ. Με την προσγείωση του τελευταίου πιάνουν δουλειά οι τεχνικοί που δουλεύουν έως το ξημέρωμα, για τη συντήρηση και την επιδιόρθωση των όποιων τυχόν προβλημάτων”.

Το Magazine μίλησε και με κυβερνήτη που επιχειρούσε τη δεκαετία του ’90 και ενημέρωσε ότι “τα Canadair μπορούν να πετούν από την ανατολή έως τη δύση του ηλίου, αλλά επειδή αυτά που έχουμε στην Ελλάδα είναι πολύ παλιά, δεν έχουν αυτήν τη δυνατότητα. Σκεφτείτε πως έβγαζαν προβλήματα από το ’90 που πετούσα εγώ και από τότε έχουν περάσει 30 χρόνια. Nαι , από τότε καίγεται η Ελλάδα”.

Είπε και ότι το πλήρωμα κάθε Canadair (κυβερνήτης και συγκυβερνήτης) προφανώς και δεν πετάει όλη μέρα -υπάρχει πάλι όριο στις ώρες, με τα πληρώματα να αντικαθιστούν το ένα το άλλο- και ενημέρωσε ότι “οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες, οι πλάγιοι κάθετοι άνεμοι -6 μποφόρ- και οι ισχυρές αναταράξεις κάνουν ακόμα πιο δύσκολη τη δουλειά μας”. Αν είχε κάτι να συμβουλεύσει τους νέους συναδέλφους τους, είναι “να κοιτούν πρώτα την ασφάλεια τους, γιατί στο παρελθόν το πληρώσαμε πολύ ακριβά. Έχουμε χάσει πληρώματα”.

Το πρώτο Canadair που σηκώθηκε στην αναζωπύρωση της Πέμπτης 5/8, στη Βαρυμπόμπη.
Το πρώτο Canadair που σηκώθηκε στην αναζωπύρωση της Πέμπτης 5/8, στη Βαρυμπόμπη. ΦΡΑΝΤΖΕΣΚΑ ΓΙΑΪΤΖΟΓΛΟΥ-WATKINSON

Ο Σμήναρχος Γκουμάτσης τόνισε ότι “δεν μπορούν όλα τα Canadair να είναι πάντα εν ενεργεία. Χρειάζεται μια κλιμάκωση, καθώς πρέπει να γίνονται και τα σέρβις. Είναι σαν τα αυτοκίνητα. Δεν μπορούμε να βάλουμε όλα τα ‘αυτοκίνητα’ να φτάσουν στα 10.000 χιλιόμετρα, γιατί μετά θα τα χάσουμε όλα -θα πρέπει όλα να μπουν να αλλάξουν λάδια. Η κλιμάκωση ελαττώνεται όσο υπάρχει αντιπυρική περίοδος. Κατόπιν αυτών και το χειμώνα γίνονται οι μεγάλες επιθεωρήσεις (όταν μπορεί να προκύψει και ανάγκη για ανταλλακτικά που δεν είναι πάντα πρόχειρα) και τα σέρβις. Την ίδια περίοδο γίνεται και η εκπαίδευση των πληρωμάτων, με τις μοίρες να είναι έτοιμες να καλύψουν όλες τις ανάγκες από το Μάιο έως τα τέλη του Οκτώβρη”.

Γιατί είναι καθηλωμένα 4 Canadair

Τα Canadair που είναι φέτος καθηλωμένα είναι 4. “Βρίσκονται στην ΕΑΒ -Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία. Είναι κρατική εταιρία. Δεν ανήκει στην Πολεμική Αεροπορία. Τα αεροσκάφη που πάνε εκεί, βάσει της συμφωνίας που υπάρχει, υπόκεινται σε κάποιους μεγαλύτερους ελέγχους και περισσότερης έκτασης επισκευές. Τα αεροσκάφη που παραδίδονται στην ΕΑΒ είναι υπό τον έλεγχο της ΕΑΒ. Δεν μπορούμε να ξέρουμε ή να πιέσουμε για το πότε θα τα πάρουμε”.

Πετούν ή όχι τα Canadair όταν οι θερμοκρασίες είναι άνω των 38 βαθμών Κελσίου;

Το CL 215 έχει ένα κατασκευαστικό περιορισμό (τεχνική προδιαγραφή) που υπάρχει πρόβλημα με τον κινητήρα σε θερμοκρασίες τουλάχιστον 38 βαθμών Κελσίου και άνω. Για αυτό και γίνονται οι μετασταθμεύσεις. Πάντα η αεροπορία δρα συμβουλευτικά ως προς αυτό και το πυροσβεστικό σώμα παίρνει την απόφαση, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες και την πρόγνωση του καιρού, ώστε να μετασταθμεύσουν σε περιοχές που έχουν μικρότερη θερμοκρασία -για παράδειγμα, την Τρίτη 3/8 πήγαν στη Σκύρο.

Τα CL 415 δεν έχουν περιορισμό θερμοκρασίας”.

Υπάρχουν και πιο σύγχρονα Canadair (CL 515) που πετούν και βράδυ. Αλλά δεν έχουμε ούτε ένα. Θα πάρουμε. Έως το 2030

Τα CL 515 κάνουν 25.000.000 ευρώ, το ένα. Δηλαδή, σε μεγαλύτερες παραγγελίες η τιμή γίνεται καλύτερη -όπως ενημερώνουν οι γείτονες Ιταλοί Οι πληροφορίες θέλουν να μην έχουμε κάνει παραγγελία ως έθνος στην Viking Air Ltd που τα φτιάχνει -προφανώς και δεν υπάρχουν ετοιμοπαράδοτα.

Ο Υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς είχε ενημερώσει πριν δυο μήνες πως οι κυβερνώντες εξετάζουν πρόταση αγοράς οκτώ σχετικών αεροσκαφών -για να αντικατασταθούν τα 215 και η αγορά 36 αμφίβιων αεροσκαφών ΑΤ-8 Tractor που φέτος μισθώνουμε -για πρώτη φορά- “έως το 2030”. Που θα έχουν καεί όλα. Είχε εξηγήσει πως “υπολογίζεται ότι σε εννέα χρόνια θα έχει γίνει απόσβεση των αγορών που προβλέπονται από το πρόγραμμα, καθώς η χώρα θα απαλλαγεί από το κόστος της ενοικίασης των αεροσκαφών και ελικοπτέρων κάθε χρόνο”. Αυτό για να καταλάβετε όσα ακολουθούν.

Tα εναέρια μέσα που έχει μισθώσει φέτος η Πολιτική Προστασία

Στα μέσα του Ιουνίου, ο κύριος Χαρδαλιάς είχε παρουσιάσει το πρόγραμμα ‘ΑΙΓΙΣ’. Είχε πει ότι “προωθείται το μεγαλύτερο, μέχρι σήμερα πρόγραμμα εξοπλισμών για μη στρατιωτική χρήση, ύψους 1.76 δισεκατομμυρίων ευρώ”. Το πλάνο περιλαμβάνει προσλήψεις 3000 πυροσβεστών και αγορά 36 πυροσβεστικών αεροσκαφών.

Όπως κάθε καλοκαίρι, η χώρα προχώρησε σε μίσθωση ενός Beriev (βλ. ρωσικό αμφίβιο πυροσβεστικό αεροσκάφος, χωρητικότητας 12.000 λίτρων που μπορεί να επιχειρεί σε θερμοκρασία έως 43 βαθμών Κελσίου) και 6 ελικοπτέρων -με την τιμή να περιλαμβάνει και τους μισθούς πληρωμάτων και τεχνικών. Επειδή θα σκάσω, θέλω να πω και ότι στο Τατόι, την Τρίτη 3/8 έσπευσε πρώτα ελικόπτερο, καθώς δεν είχε εκκενωθεί ακόμα ο χώρος. Μόνο που η -μικρή- ποσότητα της ρίψης δεν έφτασε ποτέ στην εστία. Εξατμίστηκε στον αέρα (λόγω της τεράστιας διαφοράς στη θερμοκρασία της φωτιάς -80 βαθμοί Κελσίου- και της ατμόσφαιρας -40 βαθμοί Κελσίου).

Πιο συγκεκριμένα, το Beriev μισθώθηκε για 4 μήνες και 120 ώρες. Πριν συμπληρωθεί ο πρώτος μήνας της συμφωνίας, έχει συμπληρώσει τις 100 ώρες. Το κόστος της αγοράς κυμαίνεται μεταξύ 38 και 60 εκατομμυρίων ευρώ -βάσει του Airplane Update. Πληροφορίες θέλουν την Ελλάδα να το μίσθωσε με τους όρους που διάβασες, για 3.800.000 ευρώ.

Για πρώτη φορά φέτος, η Ελλάδα προχώρησε και σε ναύλωση πέντε ΑΤ-8 Tractor (επίσης με ξένο προσωπικό). Είναι αμερικανικά γεωργικά αμφίβια αεροσκάφη που έχουν αγοράσει στην Ευρώπη οι Κροατία, Ιταλία, Ισραήλ, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Πορτογαλία, Ισπανία και Σουηδία και η τιμή τους είναι στα 1.400.000 ευρώ, το ένα. Επίσης, μπορούν να ρίχνουν πολλούς τόνους νερό.

Μέχρι το μεσημέρι της Πέμπτης 5/8 και το ξέσπασμα πυρκαγιών σε όλη την Ελλάδα, αυτά ήταν τα μέσα που χρησιμοποιούσαμε. Έκτοτε ήλθε βοήθεια από την Ουκρανία και το Ισραήλ.

Πριν πάμε στο επόμενο θέμα, θα ήθελα να ξέρεις πως την Τρίτη 3/8 Canadair που επιχειρούσαν στην Εύβοια έφυγαν για να βοηθήσουν στην Νοτιοανατολική Αττική (με το αεροδρόμιο στο Τατόι, όπου υπάρχουν καύσιμα να κάνουν επείγουσα τη βοήθεια). Η συνέπεια ήταν να επιδεινωθεί τα μάλα ό,τι γινόταν στην Εύβοια. Κάτι αντίστοιχο είχε γίνει στην τραγωδία στο Μάτι, όταν τα -περιορισμένου αριθμού- Canadair είχαν πάει στην Κινέτα, για να διαχειριστούν το εκεί πρόβλημα -όπου υπήρχαν και διυλιστήρια και σε πρώτη φάση η κατάσταση φαινόταν πιο επείγουσα.

Πόσο στοιχίζουν οι πυρκαγιές που έχουν ως συνέπεια τις πλημμύρες

Άρθρο που δημοσίευσαν πυροσβέστες στην Ιταλία αποκαλύπτει πως κάθε ώρα πτήσης Canadair -που ανήκουν σε ιδιώτες-στοιχίζει τουλάχιστον 6.000 ευρώ και κάθε ώρα πτήσης ελικοπτέρου κατάσβεσης φτάνει τα 2.000 ευρώ. Σε αυτές τις τιμές περιλαμβάνονται τα πάντα: μισθοί, καύσιμα κλπ. Κάθε φωτιά που καταστρέφει 200 εκτάρια γης (2 τετραγωνικά χιλιόμετρα) στοιχίζει περίπου 50 εκατομμύρια ευρώ, ποσό στο οποίοι περιλαμβάνονται οι ζημιές σε ηλεκτροδότηση, ύδρευση, κτηνοτροφία κλπ, με τη μεγαλύτερη ζημιά να είναι περιβαλλοντολογική. Βλέπεις, οι φωτιές καταστρέφουν τα δάση που μετά δεν μπορούν να συγκρατήσουν το νερό της βροχής και προκύπτουν πλημμύρες.

Ο περιβαλλοντολόγος Msc, κύριος Ηλιόπουλος λέει πως “η συσχέτιση των πυρκαγιών και των πλημμυρών είναι άμεση. Όσο περισσότερη βλάστηση έχουμε, τόσο πιο εύκολα κατακρατείται το νερό της βροχής από το δάσος και περνάει -σιγά,σιγά- στον υδροφόρο ορίζοντα (τα υπόγεια νερά -από εκεί που βγαίνουν οι πηγές). Αν καεί το δάσος, δεν υπάρχει υπόστρωμα (φυτά που κρατούν την υγρασία και μέσω αυτών πάει το νερό στο υπέδαφος). Άρα, δεν υπάρχει η δυνατότητα να απορροφηθεί το νερό. Οπότε αντί να διοχετευτεί στον υδροφόρο ορίζοντα, κατεβαίνει με ταχύτητα την πλαγιά και αυτό δημιουργεί τις τέλειες συνθήκες για πλημμύρα.

“Όπου ξεσπάει πυρκαγιά, τον επόμενο χειμώνα υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες για πλημμύρα”.

Η ουσιαστική ατομική ευθύνη (aka μην αφήνεις ξερά κλαδιά όπου να ‘ναι)

Όπως διαβεβαιώνει ο κυβερνήτης Canadair -κατά τη δεκατία του ’90- που μίλησε στο Magazine “το θέμα είναι να μην ξεσπούν οι φωτιές. Αν χρειαστεί να σηκωθούν εναέρια μέσα, τότε υπάρχει ήδη πρόβλημα. Πρέπει να υπάρξει ενημέρωση που να γίνει συνείδηση”. Εδώ να σου ομολογήσω ότι από όταν θυμάμαι τον εαυτό μου θυμάμαι και τη διαφήμιση με τον Πελαργό να λέει “όχι σκουπίδια, όχι πλαστικά σε θάλασσες και ακτές” και στα 45 μου οι ελληνικές παραλίες έχουν σκουπίδια και πλαστικά.

Προκειμένου ωστόσο, να μπορούμε να ζήσουμε (κυριολεκτικά) σε αυτόν τον τόπο, είναι χρήσιμο να μην αφήνουμε πίσω στο δάσος ό,τι παίρνουμε μαζί μας, όταν το επισκεπτόμαστε (επαναλαμβάνω πως ένα γυάλινο μπουκάλι μπορεί να πυροδοτήσει φωτιά). Ανάγκη είναι να κάνουν τα δασαρχεία τους απαραίτητους καθαρισμούς εκτάσεων από ξερά κλαδιά (κάτι που δεν γίνεται, με τους υπεύθυνους να επικαλούνται καθυστερημένη και μειωμένη σχετική χρηματοδότηση από την Πολιτεία), ενώ την ίδια υποχρέωση έχουν και οι κάτοικοι των περιοχών. Που όπως διαπιστώσαμε κατά την επίσκεψη μας στη Βαρυμπόμπη, πολλοί δεν είχαν ασχοληθεί, ενώ κάποιοι που είχαν μπουκάλες υγραερίου στα σπίτια τους, μόλις είδαν καπνούς τις πέταξαν στους δρόμους -στη λογική εκείνοι να μην καούν και όλα καλά. Ξέρω πως σου ανεβάζει την πίεση η κατάχρηση του όρου ‘ατομική ευθύνη’ από τους πολιτικούς μας, αλλά είναι ξεκάθαρο πως φταίμε κι εμείς.