Το τελευταίο διάστημα, ο απερχόμενος πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο άνθρωπος που έγινε σύνθημα της ιδεοληπτικής υπακοής στη λιτότητα με το «γερά Γερούν», παραδέχεται ότι οι έλληνες φορολογούμενοι θυσιάστηκαν για να σωθούν οι τράπεζες και οι ξένοι «επενδυτές». Δεν είναι η πρώτη ομολογία «λάθους» και μάλλον όχι η τελευταία. Η ιστορία άλλωστε επαναλαμβάνεται, ακόμα και σήμερα, με διαφορετικούς θύτες και ίδια θύματαdd

του Θάνου Καμήλαλη στο ThePressProject

O Ντάισελμπλουμ περνάει μία κρίση… ειλικρίνειας. Το πρώτο «χτύπημα» ήρθε στις αρχές Νοεμβρίου όταν ο ολλανδός πολιτικός παραδέχτηκε ότι:

«Είχαμε τραπεζική κρίση, δημοσιονομική κρίση και χρησιμοποιήσαμε πολλά από τα χρήματα του φορολογούμενου, με λάθος τρόπο κατά τη γνώμη μου, για να σώσουμε τις τράπεζες. Ο κόσμος που επέκρινε τα πρώτα χρόνια λέγοντας πως όλα έγιναν για τις τράπεζες έχει κάποιο δίκιο»

Πριν λίγες μέρες ο Ντάισελμπλουμ επανήλθε, με νέα ομολογία:

«Τα πρώτα χρόνια έγιναν λάθη και στα πρώτα προγράμματα αυτοσχεδιάσαμε. Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίσαμε τις τράπεζες ήταν δαπανηρός και μη αποτελεσματικός. Είναι αλήθεια ότι στόχος ήταν να σωθούν οι επενδυτές εκτός Ελλάδας»

Φυσικά, δεν πρόκειται για κάποια αποκάλυψη, ωστόσο η επικύρωση της άποψης ότι «όλα έγιναν για τις τράπεζες», από έναν άνθρωπο που πρωταγωνίστησε σε πολλά από τα «κρίσιμα Eurogroups» έχει μία ιδιαίτερη σημασία. Αρχικά, προκαλεί εντύπωση το πόσο διαφορετική είναι η ανάγνωση της κρίσης από έναν πολιτικό χωρίς ουσιαστικά πλέον κορυφαίο αξίωμα, σε σχέση με όσα υποστηρίζει το ίδιο πρόσωπο ενόσω βρίσκεται στο επίκεντρο της. Δεν έχει περάσει και μεγάλο διάστημα άλλωστε, από τότε που ο Ντάισελμπλουμ εξαπέλυε αήθεις επιθέσεις συνολικά στον ευρωπαϊκό Νότο, αντιγράφοντας και αναπτύσσοντας επιχειρήματα επιπέδου Θεόδωρου Πάγκαλου: «Οι χώρες του Νότου έφαγαν τα λεφτά σε ποτά και γυναίκες» είχε δηλώσει τον περασμένο Μάρτιο.

Τι αποδεικνύουν οι παραδοχές Ντάισελμπλουμ; Τίποτα, αλλά και πολλά μαζί. Η αλήθεια είναι ότι δεν περιμέναμε τις εξομολογήσεις του ολλανδού πολιτικού για να μάθουμε τι έχει συμβεί την περίοδο της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Άλλωστε ανάλογες ομολογίες αποτυχίας είναι συνηθισμένες τα τελευταία χρόνια, κυρίως από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που ζήτησε «συγγνώμη» για το λάθος συντελεστή του πρώτου μνημονίου που οδήγησε στην έκρηξη της ύφεσης. Αναλυτές έχουν καταγράψει λεπτομερώς το πώς το πρώτο μνημόνιο οδήγησε στη σωτηρία των ξένων τραπεζών (κυρίως της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ολλανδίας). Οι αντιπρόσωποι των χωρών της Ευρωζώνης στο ΔΝΤ, στην κρίσιμη συνεδρίαση του ΔΝΤ, υποσχέθηκαν ότι οι τράπεζες τους δεν θα απομακρυνθούν από την Ελλάδα, κατευνάζοντας έτσι τον σκεπτικισμό χωρών όπως της Αυστραλίας, του Καναδά, της Ρωσίας, της Κίνας, της Αργεντινής, της Ελβετίας και της Βραζιλίας. Όπως είχαν τονίσει, σύμφωνα με τα πρακτικά:

Γερμανός εκπρόσωπος: «Μπορώ να διαβεβαιώσω ότι οι γερμανικές τράπεζες θέλουν να διατηρήσουν μία συγκεκριμένη έκθεση στις ελληνικές τράπεζες, που σημαίνει ότι δεν θα πουλήσουν ελληνικά ομόλογα και θα κρατήσουν πιστωτικές γραμμές με την Ελλάδα»
Γάλλος εκπρόσωπος: «Είχαμε συνάντηση νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα μεταξύ των μεγαλύτερων γαλλικών τραπεζών και της υπουργού, κυρίας Λαγκάρντ. Θα ήθελα να παραθέσω την κοινή δήλωση στο τέλος της συνάντησης, που λέει ότι οι γαλλικές τράπεζες δεσμεύονται να κρατήσουν την έκθεση τους στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του προγράμματος. [..] Οπότε είναι ξεκάθαρο ότι οι γαλλικές τράπεζες, που είναι οι πιο εκτεθειμένες τράπεζες στην Ελλάδα, θα κάνουν τη δουλειά τους».
Ολλανδός εκπρόσωπος: «Οι ολλανδικές τράπεζες, σε συνεργασία με τον υπουργό Οικονομικών, έχουν συζητήσει και έχουν δημόσια ανακοινώσει ότι θα έχουν ρόλο στην υποστήριξη των ελληνικών τραπεζών και της ελληνικής κυβέρνησης».

Πολύ γρήγορα φάνηκε ότι έλεγαν ψέματα. Στην αρχή του ελληνικού δράματος, η έκθεση των γαλλικών τραπεζών σε ελληνικό κρατικό χρέος έφθανε τότε στα 60 δισεκατομμύρια ευρώ και των γερμανικών στα 35 δισεκατομμύρια. Με το τέλος του πρώτου μνημονίου, η κατάσταση ήταν πολυ’διαφορετική.

Σύμφωνα επίσης με έγγραφο που είχε αναδείξει στην Ελλάδα το TPP, τα υψηλόβαθμα στελέχη τους Διεθνού Νομισματικού Ταμείου γνώριζαν πριν εγκρίνουν το πρώτο «πακέτο διάσωσης» ότι, ακόμα κι αν εφαρμοστούν όλες οι «μεταρρυθμίσεις», υπήρχε μεγάλος κίνδυνος το πρόγραμμα να αποτύχει. Τη σχετική προειδοποίηση έστειλε ο καθ’ ύλην αρμόδιος, επικεφαλής ανάλυσης του Ταμείου, Ολιβιέ Μπλανσάρντ μέσω εμπιστευτικής επιστολής στον τότε επικεφαλής του ελληνικού προγράμματος, Πολ Τόμσεν, στις 4 Μαϊου του 2010, μία μέρα πριν το ΔΝΤ συνεδριάσει και εγκρίνει τελικά το πρώτο μνημόνιο.

Όλα αυτά αποσιωπήθηκαν για να εξυπηρετηθούν πολιτικές σκοπιμότητες και ισχυρά συμφέροντα. Ο Ντάισελμπλουμ αλλά και άλλοι υποστηρίζουν ότι λόγω πίεσης χρόνου, «αυτοσχεδίασαν», προσπαθώντας να ανταπεξέλθουν στις πρωτόγνωρες συνθήκες κρίσης. Είναι όμως λίγο απίθανο όλα τα «λάθη» των δανειστών σε όσα επέβαλλαν στις ελληνικές κυβερνήσεις να… έτυχε να εξυπηρετούν τους λίγους, έναντι των πολλών. Επίσης, ο ρόλος των μνημονίων ήταν διπλός: Η απεμπλοκή των «επενδυτών» από τη μία και η νέα εμπλοκή τους, μέσω των διμερών δανείων με την Ελλάδα, των ομολόγων που μπορούσαν να εκδώσουν με μηδενικό ή και αρνητικό επιτόκιο αλλά και των ευκαιριών για τους «επενδυτές» τους να πάρουν κομμάτι από τη δημόσια περιουσία της χώρας. Παραμένει άγνωστό το ακριβές ποσό που κέρδισαν οι κυβερνήσεις των ισχυρότερων της Ευρωζώνης από την ελληνική κρίση, ωστόσο το νούμερο φαίνεται να είναι δυσθεώρητο. Σύμφωνα, για παράδειγμα με υπολογισμούς του γερμανικού ινστιτούτου Λάιμπνιτζ , η Γερμανία εξοικονόμησε πάνω από 100 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό της την περίοδο 2010-2015, ήτοι, κάτι παραπάνω από 3% του ΑΕΠ της.

Διαβάστε τη συνέχεια στο ThePressProject