Απόστολος Λυκεσάς

Πηγή: ΕΦΣΥΝ

Το ανθρώπινο και επιστημονικό έπος του ανθρώπου της πρώτης γραμμής. Η περηφάνια να παλεύεις να σώσεις τους ασθενείς και να μιλάς για τις δυσκολίες των άλλων συναδέλφων. Κόντρα στον πόνο και τον φόβο. Με πολεμοφόδια την ηθική και τη φιλοσοφία που οδηγούν σαν σε μονόδρομο στην πολιτική στάση, να μιλάει για τις ξεχασμένες (ξανά) καθαρίστριες. Και με θυμό γι’ αυτούς που χωρίς καμιά εξουσιοδότηση μιλούν εξ ονόματός τους.

 Η Χριστίνα Κυδώνα, ειδική παθολόγος-εντατικολόγος, διευθύντρια ΕΣΥ με μετακίνηση (κατόπιν εντολής της 4ης ΥΠΕ) από τη Δ’ Παθολογική Κλινική του Ιπποκρατείου στην Α΄ Παθολογική Κλινική του ΑΧΕΠΑ από τις 5 Μαρτίου και επιφορτισμένη με την εκτίμηση των βαρέως πασχόντων του τμήματος, πασχόντων από τον COVID-19, μιλά στην «Εφ.Συν.» ενθυμούμενη ότι ξεκίνησαν «με 5 ασθενείς και φτάσαμε τους 50» – όταν μιλήσαμε την περασμένη Παρασκευή ήταν 50. Τώρα, όπως σημειώνει, «εμείς είμαστε καλύτερα οργανωμένοι, έχουν συμπληρωθεί τα αναγκαία πρωτόκολλα που βοηθούν στην καλύτερη συνεργασία με τη ΜΕΘ. Υπάρχει μια μορφή εξοικείωσης πια με τον φόρτο εργασίας και προετοιμαζόμαστε για ένα πιθανό νέο κύμα εισαγωγών».

• Ποια ήταν η δική σας δυσκολότερη στιγμή; Ποια σας έδωσε χαρά;

Η δυσκολότερη ήταν όταν εισήχθη ένα άνδρας 50 ετών που είχε χάσει ήδη αδελφό και μητέρα από τον ιό. Δεν ήξερα πώς να του μιλήσω, ήμουν σε μεγάλη, πλήρη αμηχανία, καθώς τα λόγια έμοιαζε να μην έχουν καμιά σημασία. Ο άνθρωπος αυτός πήρε εξιτήριο προχθές. Στα θετικά κρατάω το περιστατικό με μια μητέρα η οποία εισήχθη μαζί με τα τρία παιδιά της σε ηλικίες Δημοτικού σχολείου, ενώ ο πατέρας ήταν κι αυτός ασθενής αλλά στο Νοσοκομείο Παπανικολάου. Εμείς είχαμε μετατρέψει το δωμάτιο σε play-room για τα παιδιά τα οποία με κύκλωσαν όταν πήγα να τη δω. Η γυναίκα αυτή δεν ήταν απλώς θετικός άνθρωπος, είχε τέτοιο θετικό πνεύμα που με αιφνιδίασε τόσο που ξαναβρέθηκα σε αμηχανία, αλλά από την αντίστροφη πλευρά. Ηταν εντυπωσιακή η θετική της αύρα.

• Πώς είναι λοιπόν να βρίσκεται κάποιος στην «πρώτη γραμμή», να πρέπει να μπαίνει δηλαδή καθημερινά και ίσως αρκετές φορές στο «στόμα του λύκου»;

Εχει κάτι επικό αυτή η κατάσταση. Είναι η αίσθηση ότι συμμετέχουμε σε κάτι σπουδαίο κι ετούτο υπερτερεί του φόβου. Μας δίνει ταυτόχρονα μια ξεχωριστή περηφάνια που μας κάνει να αντέχουμε όλα τα αρνητικά: κούραση, ευθύνες, ψυχικό στρες. Αυτή η πλευρά της ιατρικής κάνει τη ζωή μου αξιοβίωτη, με πλημμυρίζει με βαθιά συναισθήματα και μεγάλες συγκινήσεις. Εδώ οι άνθρωποι σε αγαπάνε βαθιά, ο χρόνος έχει άλλη διάσταση και βάρος, δεν περιγράφονται εύκολα αυτά, όταν ανακουφίζεις από τον πόνο, όταν μειώνεις την ανησυχία του ασθενούς κι όταν έρχεσαι με τον άλλο άνθρωπο τόσο κοντά. Αν δεν υπήρχαν όλα αυτά, δεν θα έκανα αυτή τη δουλειά. Υπάρχει και ο κίνδυνος να περιπέσεις σε μια αίσθηση παντοδυναμίας -που δεν είναι αλήθεια-, η οποία όμως πολλές φορές συντρίβεται και τότε χρειάζεται να είσαι δυνατός.

Η κυρία Κυδώνα (κέντρο) με την ομάδα της Α’ Παθολογικής του ΑΧΕΠΑ ζητούν στήριξη του ΕΣΥ

• Σας έχει επηρεάσει στο τμήμα το περιστατικό με την ειδικευόμενη συνάδελφό σας η οποία βρέθηκε θετική στον ιό;

Ελάχιστα. Εχουμε συνειδητοποιήσει ότι είμαστε διαρκώς εκτεθειμένοι και θα δουλέψουμε ακόμη κι αν νοσήσουμε. Κανένας πανικός δεν υπήρξε και συνεχίζουμε δυνατοί, προσέχοντας διαρκώς ο ένας τον άλλον. Η συνάδελφος μάλιστα σε μερικές μέρες θα επιστρέψει.

• Εχει γίνει μεγάλη συζήτηση για τα ελλιπή μέσα προστασίας. Εσείς πώς εργάζεστε στο ΑΧΕΠΑ;

Εμείς ως Κέντρο Αναφοράς είμαστε αρκετά καλά και οι ελλείψεις αντανακλούν το παγκόσμιο πρόβλημα. Νοσοκομεία όμως που δεν είναι αναφοράς ή στα Κέντρα Υγείας, εκεί οι συνάδελφοι είναι διαρκώς εκτεθειμένοι. Σκέφτομαι ιδιαιτέρως τους συναδέλφους των άλλων νοσοκομείων και κυρίως της επαρχίας…

• Εχει αλλάξει κάτι στον τρόπο που αντιλαμβάνεστε τον κόσμο μετά από αυτή την εμπειρία;

Προσωπικά, όχι. Η εμπειρία με τον βαρέως πάσχοντα σε κάνει να βλέπεις αλλιώς τη βόλτα με την παρέα σου, το κολύμπι, τις στιγμές της ξεγνοιασιάς, την ουσία των σχέσεων. Τώρα νομίζω ότι τα (επαν)εκτιμούν όλα αυτά -θέλω να ελπίζω- περισσότεροι άνθρωποι, επαναπροσδιορίζοντας θετικά τη ζωή τους, αλλά και συνολικά η κοινωνία τις αξίες της.

• Τι σας έχει ενοχλήσει περισσότερο από όσα έχετε διαβάσει αυτές τις μέρες στον δημόσιο διάλογο;

Οτι μιλάνε σε πρώτο πληθυντικό άνθρωποι που δεν έχουν «λερώσει» ποτέ τα χέρια τους. Επίσης ψάχνουμε την ΠΟΕΔΗΝ, που έκανε φασαρία αν έβρισκε καμιά κατσαρίδα και τώρα έχουμε βγάλει amber alert. Με εκνευρίζουν αυτοί που δεν έχουν καμιά σχέση με την πρώτη γραμμή και προβάλλονται συνεχώς, αυτό το κομμάτι της ιατρικής συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας που παίζει πολιτικά παιχνίδια, και μέχρι χθες κόπτονταν μόνο για την ιδιωτική μερίδα της Υγείας, που πίεζαν όπως μπορούσαν για την ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ και τώρα εμφανίζονται στα κανάλια και λένε ότι «θα δώσουμε μαζί τη μάχη». Ε, αυτό δεν αντέχεται. Δεν αντέχεται να δίνονται τόσα λεφτά στα ιδιωτικά κέντρα, όχι όμως για να περιθάλπουν ασθενείς με COVID-19, αλλά για τα υπόλοιπα περιστατικά αν υπερχειλίσουν τα δημόσια νοσοκομεία. Δεν αντέχεται να δίνονται τόσα λεφτά για επικοινωνία αλλά για τις καθαρίστριες των ιδιωτικών συνεργείων με τα 400 ευρώ, γι’ αυτή την απεχθή συνθήκη, να μη βγάζουν τσιμουδιά.